Cevşen Dua Mecmuasıİle İlgili Mülahazalarım
Cevşen dua mecuasıyla alakalı oluşan kafa karışıklığı bir vakıadır. Hadis mecmuası olarak arandığında hadis kaynakları arasında bulunamamaktadır. Ama son dönem değerli İslam büyüklerinden Said Nursi bu risalenin mütevatir bir senedle rivayet olunduğunu ve çok değerli olduğunu eserlerinde ifade etmiş ve onu seven çok sayıda Müslüman bu virde devam etmeye başlamışlardır.
Bu risale Said Nursiyi sevenlerin sayesinde neredeyse ülkemizdeki bütün evlere girince bu risalenin aslı hangi hadis kitabında nakledilmiştir gibi bir soru gündeme girmiş ve meraklıların arayışları Said Nursinin öğrencilerine ve sevenlerine soru şeklinde geri dönmüştür. Bu soruların kendilerine yöneltildiği cemaat mensupları da konuya tekrar eğilmek durumunda olmuşlar ve sitemizde de yayınladığımız cevapları vermişlerdir.
Konu hakkındaki neticeleri özetlersek ;
-Cevşen memuasının içeriğinde bir mahzurlu ifade gözlemlenmemektedir.
-Senedi yoktur.
-Herhangi bir Sünni hadis kaynağında tamamı ya da bir kısmı yoktur. Bu çerçevede mütevatirdir, sahihdir, hasendir, gibi bir niteleme ile anılması sözkonusu değildir. Zira bu kavramlar hadis usulü kavramlarıdır. Ve senedi olan bir metin hakkında kullanılırlar.
-cevşenin efendimizeisnadı ve tereddütsüz benimsenmesi Said Nursiye aittir , Ve onun kanaatidir.
-Cevşenin mütevatir bir senedle rivayet olunduğu şeklindeki ifadelerin kime ait olduğu çok net değildir.Ama mütevatir olmadığı sabittir.Bu mütevatirlik meselesi nur camiası tarafından aydınlatılmaya muhtaçtır.
-keşf ile ya da bir keramet olarak efendimizin yakaza halinde görülmesi çok sayıda Sünni Salih insan ve ilim adamı tarafından doğruluğu kabul edilen bir durumdur. Ama bu yolla efendimizden duyulan bir sözün hadis olarak nitelenmesi ve efendimize nisbet edilmesi çok az sayıda Sünni ilim adamı tarafından uygun görülmüştür. Onlarda bunu keşfen isbat ettiklerini ifade etmişlerdir.
-Ülkemiz ve Sünni İslam dünyasında Said Nursi ye kadar olan süreçte okunmamış yaygın olarak bir vird mecmuasında yer almamış 1300 sene Sünni Müslüman çevrelerde vird olarak okunmamıştır.günümüzde de sadece Sünni islam dünyasında türkiyede 30 ya da 40 yıldır yapılan baskılarında mütevatir bir senedle peygamberimizden rivayet olunmaktadır tarzındaki bilgi notu sebebiyle yaygınlaşmıştır. Haremeyn ırak Suriye Ürdün mısır mağrib Hindistan ve Pakistan Sünni İslami ilimler çevrelerinde tanınmamakta ve dikkate şayan bulunmamaktadır.
Son donem hadis sened ve isnad halkasının en önde gelenlerinden Abdulfettah Ebu Ğudde hoca onun hocalarından ehli beytten mağribli Abdullah Sıddık el Ğumari hoca , her ikisinin de öğrencilerinden Ali cum’a Muhammed hoca ,islam dünyasının tamamının ittifakla şeyhul müsnidin’i
Yasin el Fadani hoca ve onların sened ve sebet kitapları ortadadır. Hadis ilimleri sebetleri ortadadır. Orada rivayet edilmeyen bir kitabın senedinin olması asla söz konusu olamaz.
-Efendimize senedi ulaşan çok sayıda dua istiğfar salavat ve tesbihat mecmuası asırlar boyu çok sayıda Allah dostu tarafından nakledilegelmiştir. Onlar varken böyle senedsiz bir mecmuaya kimse iltifat etme gereği duymamış olsa gerektir.
-Hadis usulu okuyan herkesin bileceği ve evet öyledir diyeceği gibi ; ilk üç hicri asırda bilinmeyen bir hadis olamaz . Bilinmesi ise ancak hadis mecmualarında yer alması ya da ulemanın sebet kitaplarında geçmesi ile sabit olur. Sabit olabilir. Bu mecmua için bu durum söz konusu değildir.
Diğer taraftan Bir duanın ya da virdin devam edilebilmesi için illada efendimiz tarafından söylenilmiş olması gerekmez . Bir müslüman allahı aklına gelen bir mana ile de zikredebilir. Rüyada efendimizi gören ondan rüyada öğrendiğini vird olarak okuyabilir . Buna mani bir nas ya da dini ölçü yoktur.
Cevşenin şii camianın arasında yaygın olması ve bir takım abartılı ifadelerle vird olarak devam edilmesinin tavsiye edilmesi cevşenin içeriğinin mahzurlu olmasını gerektirmez . İçeriğinde bir mahzurl itikad ya da mana olsaydı zaten Said Nursi böyle bir virde devam etmezdi. Onun günümüzdeki sevenleri ve bağlıları zaten bu mecmuadan yüz çevirirlerdi.
Cevşen dua mecmuasının hakkında oluşan sıkıntının sebebi nedir?
Kapağındaki mütevatir olduğunu ifade eden tanıtım yazısı ve boyunlara asılması ya da üzerinde taşınması bir de Saidi Nursi yi sevmeyenlerin onu ve sevenlerini incitecek şekilde konuyu gündem yapmaları sıkıntı sebebi olmuştur.
Cevşenin senediyle ilgili sıkıntı :
Cevşen hakkındaki hassasiyet bu mecmuanın sahih ya da zayıf bir senedle hadis ulemasınca nakledilmemesine rağmen efendimize nisbeti sahihtir hatta mütevatirdir şeklindeki nitelemelerle nakledilmesindedir.
Bu nitelemeleri ilim ehlinden birileri eleştirince bu defa da bu ehlullah tarafından kabul görmüştür . Bir hadisin sahih olabilmesi için illada senedenin olması gerekmez gibi ifadelerle basitte olsa bir yanlışta israra devam edilmesindedir.
Halbuki ;Cevşen mecmuası güzel bir dua mecmuasıdır. Ehli sünnet kaynaklarda senedi yoktur. Mütevatir ya da meşhur herhangi bir senedle rivayeti subut bulmamıştır. Ama manası ve içeriği çok güzeldir. Devam edilmesinde inşallah güzellikler husule gelecektir denilse hiçbir problem olmayacaktır.
Nur cemaatinin cevşen dua mecmuasıyla alakalı tavrı nedir ?
Bazıları mütevatir olduğunu söylemeye devam etse de Cevşenin senedinin olmadığı nur cemaatinin önde gelen şahsiyetleri tarafından ifade edilmektedir. Bu doğru bilgilendirme onların güzelliğidir.
Said Nursinin eserlerinden yaptıkları alıntılarla cevşenin mütevatir olduğunu isbat gayretinde olan guruplarda gözlemlenmektedir.
Bu yöneliştekilerden bazıları keşfen sabit olan br sözün efendimize hadis olarak nisbet edilmesi anlayışından hareketle Said Nursinin sözlerini savunma gayretine girmekte
Bazıları da son dönem dua mecmualarında cevşenin metninin var olmasını aslının olduğuna delil olarak göstermektedirler.
Saidi Nursiyi seven insanların onun bu ifadelerini islami ilimler ölçülerini zorlayarak anlamalarından sıkıntı doğmaktadır. Said Nursi değerli bir insandır. Ama bir hadis otoritesi değildir.
Onun cevşen duasını efendimize nisbeti , isnad değeri ifade etmez. Ama onun salih insan ve allah dostu olması yönüyle bir şekilde bu duanın allah resulunden keşfen sabit olduğuna kuvvetle kani olduğuna delil teşkil eder.
İsmail hakkı bursevi gibi büyük bir ilim adamı ve otorite hemen hemen hiçbir hadisçinin kabul etmediği bir ifade kullanarak keşf ile bazı sözleri hadis olarak allah rasulune nisbet etmiştir. Ama o bunu ifade ederken bu keşf ile sabittir ve hadisdir demektedir.
Said Nursi de allahı ve rasulunü çok seven bir insandır. Hayatı ve cihadı buna şahit olarak yeterli olsa gerektir. Normal yoldan senedle subut bulmayan bir sözü senedle allah rasulunden nakledilmiş gibi nakletmez. İsmail hakkı el bursevi gibi keşf ile sabit olduğuna kanaat etmiş olsa gerektir. Ve onun kanatini paylaşıp keşfen sabit bir sözü efendimize nisbet etmekte bir beis görmemiş olsa gerektir. Onun eserlerini iyi bilenler konunun bu yönünü araştırıp meseleyi açıklığa kavuştursalar isabetli bir iş yapmış olacaklardır.
Ehli sünnetin belalardan muhafaza olunmak için bazı ayetleri taşımakla alakalı kanati cevaz şeklindedir.
Bir kuran ı kerimin taşıma edebine uyularak taşınması , kurandan bazı ayetlerin , sünnette varid olan bazı korunma dualarının taşınması caizdir. İçinde İslam inançlarına muhalif bir inanca düşmeden başka korunma vasıtalarıyla korunmaya gayret etmek te aynı çerçevede caiz görülmüştür. Fayda ve zarar noktasında ise kaderde yazılı olan başa gelir.bilincinde olmak gereklidir. Bu korunma vasıtalarına tevessül, Allaha reca ve niyaz makamındadır.
Said Nursi ve onu sevenlerin incitilmesi gayretleri ise elbette vardır ve olabilecektir. Allah Rasulünün ashabı hakkında bile ileri geri çok uygunsuz ifadeler kullanarak “araştırma” yapanlar vardır. Mümin kardeşlerinin gıybetlerini yapmaktan hiç utanmayan , ölülerinizi hayırla anın edebini umursamayan ahlaki zafiyet sahipleri de vardır olacaktır. Hatalı müminlerin uyarılması ile ilgili İslami edepler ihya edilmeye layık güzelliklerdir. Cevşenle alakalı güzel ve sağlıklı bilgilendirme kastını taşıyanlar Müslüman kardeşlerini ve Said Nursinin aziz hatırasını incitmemeye özen göstermek sorumluluğundadırlar.
Allah ve Rasulunü seven insanlar sözleri dinleyip en güzeline tabi olurlar .
Cevşen hakkındaki hassasiyet bu mecmuanın sahih ya da zayıf bir senedle hadis ulemasınca nakledilmemesine rağmen efendimize nisbeti sahihtir hatta mütevatirdir şeklindeki nitelemelerle nakledilmesindedir.
Bu nitelemeleri ilim ehlinden birileri eleştirince bu defa da bu ehlullah tarafından kabul görmüştür . Bir hadisin sahih olabilmesi için illada senedenin olması gerekmez , gibi ifadelerle basitte olsa bir yanlışta israra devam edilmesindedir.
Halbuki ;Cevşen mecmuası güzel bir dua mecmuasıdır. Ehli sünnet kaynaklarda senedi yoktur. Mütevatir ya da meşhur herhangi bir senedle rivayeti subut bulmamıştır. Ama manası ve içeriği çok güzeldir. Devam edilmesinde inşallah güzellikler husule gelecektir ,denilse hiçbir problem olmayacaktır.
