Osman Turan
İlkokulu Çaykara'da, ortaokulu Bayburt'ta, Trabzon'da başladığı liseyi Ankara'da bitirdikten sonra Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinden mezun oldu (1940).
Bitirdiği fakülteye asistan olarak girdi. "On İki Hayvanlık Türk Takvimi' başlıklı tezle doktorasını verdi (1941). 1944 yılında doçent olarak Türk-Îslâm Tarihi derslerini okutmaya başladı.
Selçuklu tarihi üzerine araştırmalar yaptı. 1948 yılında Paris'te toplanan Uluslararası Şarkiyatçılar Kongresinde "Selçuklu Türkiyesi Toprak Hukuku" başlıklı bir bildiri sundu.
Paris ve Londra'da araştırma ve incelemelerde (1948 -50) bulundu.
1951 yılında profesörlüğe yükseltildi.
1954 yılında DP listesinden Trabzon milletvekili seçildi. 27 Mayıs 1960 tarihinden sonra DP'nin ileri gelenleriyle birlikte Yassıada'da yargılandı ve on altı buçuk ay tutuklu kaldı. Hapisten çıkınca Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesindeki görevine dönmek istediyse de maaşı ödendiği halde derse girmesine izin verilmedi.
Merkezi Ankara'ya nakledilen Türk Ocağının genel başkanlığını yaptı. Bu yıllarda yönetimine katıldığı Türk Yurdu dergisine çok sayıda makale yazdı. Yeniden siyasî hayata atılarak 1964 yılında Adalet Partisi genel başkan yardımcılığına getirildi ve bir yıl sonra yeniden Trabzon milletvekili olarak parlamentoya (1965) girdi.
1969 yılında politikadan çekildi. 1972 yılında emekliye ayrıldıktan sonra ilmî çalışmalarıyla meşgul oldu. Osmanlı hanedanından Sâtıa Sultanla evliydi, çocuğu olmadı.
Türk ve İslâm medeniyeti tarihi alanında yaptığı araştırmalarla tanınmıştı.

ESERLERİ:

• Türkiye Selçukluları Hakkında Resmî Vesikalar (l958)
• Türkiye'de Manevi Buhran Din ve Laiklik (1964)
• Türkiye'de Komünizmin Kaynakları (1965)
• Selçuklular Tarihi ve Türk-İslâm Medeniyeti (1965)
• Türk Cihan Hâkimiyeti Mefkuresi Tarihi (2 cilt, 1969)
• Selçuklular ve İslâmiyet (1971)
• Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi (1973)
• Vatanda Gurbet (1980)
• Türkiye'de Siyasî Buhran'ın Kaynakları (1980).