Hit (1668) Y-3984

Cemalüddin Mahmud Şükri b. Abdillah b. Mahmud el Alusi

Künyesi : Lakabı :
Tabakası : 19.Yüzyıl E-Posta :
D.Yeri : Bağdat/Âkuliyye D.Tarihi :
Ö.Yeri : Bağdat Ö.Tarihi : 09.May.24
Görevi : Hoca Uzm.Alanı : Arap Dili ve Belağatı,Edebiyat,Fıkıh,Tarih
Görev Aldığı Kurumlar : Mezuniyet :
Bildiği Diller : Arabça, Farsça, Türkçe Mezhebi : İtikad : , Amel : , Ahlak :
Ekleyen : Nurgül Çepni/2009-11-10 Güncelleyen : /0000-00-00

Mahmud Şükri Ebü'l-Meâlî Cemâlüddîn Mahmud Şükrî b. Abdillâh b. Mahmud el -Âlûsî

Âlûsî ailesinden, tarihçi, edebiyatçı ve Selefiyye'ye bağlı ıslahatçı din âlimi.

Meşhur müfessir Şehâbeddin Mah­mud el-Âlûsi'nin torunudur.

19 Ramazan 1273'te (13 Mayıs 1857) Bağdat'ın Âkuliyye mahallesinde doğdu.

Aynı zaman­da ilk hocası olan, kendisine ilim ve ede­biyat zevkini aşılayan babası Abdullah'ı 1874'te genç yaşta kaybettiği için am­cası Nu'mân b. Mahmûd'un himayesin­de yetişti.

Hocaları arasında, eğitim ve öğretimiyle yakından ilgilenen amcasın­dan başka İsmail b. Mevsılî, Bahâülhak el-Hindî, Muhammed Emîn el-Horasânî, Şeyh Abdüsselâm eş-Şevvâf gibi çoğu dedesi Şehâbeddin Mahmud el-Âlûsiden ders okumuş olan Bağdat âlimleri sayı­labilir.

Mahmud Şükrî tahsili sırasında Türkçe ve Farsça'yı da öğrendi.

Genç yaş­ta ders okutmaya ve kitap yazmaya başladı.

Kısa zamanda Irak'ın en meşhur ilim adamları arasında yer aldı.

İbn Teymiyye ve İbn Kayyim el-Cevziyye'nin eser­lerinden etkilenerek Selefiyye akidesini benimsedi ve bu akımın Irak'ta yayılma­sında rol oynadı.

Öğretim hayatına önce evinde başla­dı; sonra sırasıyla Âdile Hatun, Dâvud Paşa, Haydarhane, Seyyid Sultan Ali ve Mercan medreselerinde ömrünün sonu­na kadar aralıksız ders vermeye devam etti.

Yetiştirdiği ilim adamları arasın­da Muhammed Behçet el-Eserî Irak'ın ünlü şairi Abdülganî er-Resâfi, Tâhâ er-Râvî ve Abdüllatif Sünyan özellikle kayda değer isimlerdir.

Müsteşrik Louis Massignon da onun ilminden faydalanma imkânı bulmuştur.

Medresedeki dersle­ri sırasında mutasavvife'ye karşı Selefıyye'yi savunduğu için muhalifleri tara­fından Bağdat Valisi Abdülvehhâb Paşa vasıtasıyla Sultan II. Abdülhamid'e şi­kâyet edildi.

1901'de padişahın emriyle, bazı öğrencileri ve yakın dostlarıyla bir­likte Anadolu'ya sürgüne gönderildi.

Yol­culuğu sırasında uğradığı Musul'un ile­ri gelenlerinin padişaha işin iç yüzünü yazmaları üzerine sürgün cezası kaldı­rıldı ve maiyetiyle birlikte Bağdat'a dön­mesine izin verildi.

Musul'da iki ay kal­dıktan sonra törenle Bağdat'a uğurlan­dı; burada da büyük bir sevgi ve coş­kuyla karşılandı.

I. Dünya Savaşı sırasında İngilizlerin Irak'ın Fav adasını ve Basra'yı işgal et­meleri üzerine Osmanlı idaresi Mahmud Şükrî'yi, Abdülazîz b. Suûd'u İngilizler'e karşı Osmanlılar'ın yanında yer almaya ikna etmesi için Riyad'a gönderdi.

Am­casının oğlu Ali Alâeddin, Nu'mân el-A'zamî ve Hacı Bekir Efendi'den oluşan bir heyetle bu bölgeye giderek Abdüla­zîz ile görüşmeler yaptıysa da onu ikna edemeden Bağdat'a döndü.

Bu arada bazı muhalifleri, o sırada Şam'daki Dör­düncü Ordu'nun kumandanı olan Cemal Paşa'ya, Mahmud Şükrinin Abdülazîz'e, Osmanlılar'a ve İngilizlere karşı taraf­sızlık politikasını benimsettiğini söyledilerse de onun devlete bağlılığını ve sa­mimiyetini çok iyi bilen paşa bu iddialara önem vermedi.

Âlûsînin son yılları Irak'ın İngiliz hâ­kimiyetine girdiği döneme rastlar.

Onun Irak halkı, ilim ve siyaset adamları nezdindeki itibarından faydalanmak iste­yen İngilizler kendisine önce müftülük vermek istediler, bunu kabul etmeyince kâdılkudât'lık teşkilâtı kurmasını tek­lif ettiler.

Âlûsî bu teklifi de reddetti. O sırada Bağdat'ta kurulan Arap hükümetinde Meclisü'l-maârif üyeliği de yapan Mahmûd Şükrî el-Âlûsî 4 Şevval 1342'de (9 Mayıs 1924) vefat etti.

Edebiyat alanındaki dirayeti yanında aklî ve naklî ilimlerdeki yetişmişliği ile Irak'ın en güçlü ilmî şahsiyetlerinden bi­ri olan Mahmûd Şükrî hür düşünceli, Selefiyye'ye bağlı ıslahatçı bir âlim olup İbn Teymiyye'nin ateşli savunucuları ara­sında yer almıştır.

O, Muhammed Abduh'un Mısır'da yaymaya çalıştığı Selefıyye hareketinin bir benzerini Irak'ta gerçekleştirmeyi başarmıştır.

Fikirlerini içtihadın lüzumu, taklitle savaş, bidat ve hurafeleri terketme gibi esaslara dayan­dırmıştır.

İslâm dünyasında dinî düşün­cenin yeniden canlandırılmasında önemli bir yeri bulunan Mahmûd Şükrî'nin gö­rüşlerini, özellikle edebî cephesini, tale­besi Muhammed Behçet el-Eserî Mah­mûd Şükrî ve âıâz' ühül-luğaviyye (Ka­hire 1958) adlı eserinde incelemiştir.

Hayatını eser yazmak ve ders okutmakla geçiren Mahmûd Şükri nin velûd bir müellif olmasında dedesi, ba­bası ve amcasından intikal eden zengin kütüphanenin büyük rolü olmuştur.

Ge­ride elli yedi eser ile Sebîlürreşâd, el-Muktebes, el-Meşrık ve Mecelletül-Mecma 'i'l- 'ilmiyyil-'Arabî dergilerin­de yayımlanan birçok makale bırakmış­tır.

Tarih, edebiyat, biyografi, Kur'an ilimleri, fıkıh, akaid ve Selefıyye hareke­tine davetle ilgili bir çok eseryazmıştır.

Eserleri:

Bülûğu'l-ereb fî ma'rifeti ahvâlil-'Arab

Târihu Necd

Ahbâru Bağdâd ve mâ câverehâ mine'l-kurâ ve'l-bilâd

Târihu mesâcidi Bağdâd

El-Miskü'l-ezfer fî temcimi 'ulemâ''il-karni'ş-şânî ve'ş-şâlis 'aşer

İthâfül-emcâd fî-mâ yesihhu bihi'l-istişhâd

El-Esrârü'l-ilâhiyye şerhu'l-Kasîde-ti'r-Rifâiyye

Ed-Darâ'ir ve mâ yesûğu li'ş-şâir

Mâ delle ''aleyhi!-Kur'ân mimmâ ya'dudü'l-hey'ete'l-cedide

Faslül-hitâb fî şerhi Mesâilil-câhiliyye li-Muhammed b. Abdilvehhâb

Ğâyetül-emânî fi'r-red 'ale'n-Nebhânî

El-Minhatül-ilâhiyye telhîsu Tercemetit-Tuhfetil-İsnâ 'aşeriyye

Sa'âdetü'd-dâreyn fî şerhi hadîsi s-sakaleyn

Fethul-mennân

Tecridü's-sinân fi'z-zebbi 'an Ebî Hanîfeti'n-Nu'mân

Otel Tekstili antalya escort sakarya escort mersin escort gaziantep escort diyarbakir escort manisa escort bursa escort kayseri escort tekirdağ escort ankara escort adana escort ad?yaman escort afyon escort> ağrı escort ayd?n escort balıkesir escort çanakkale escort çorum escort denizli escort elaz?? escort erzurum escort eskişehir escort hatay escort istanbul escort izmir escort kocaeli escort konya escort kütahya escort malatya escort mardin escort muğla escort ordu escort samsun escort sivas escort tokat escort trabzon escort urfa escort van escort zonguldak escort batman escort şırnak escort osmaniye escort giresun escort ?sparta escort aksaray escort yozgat escort edirne escort düzce escort kastamonu escort uşak escort niğde escort rize escort amasya escort bolu escort alanya escort buca escort bornova escort izmit escort gebze escort fethiye escort bodrum escort manavgat escort alsancak escort kızılay escort eryaman escort sincan escort çorlu escort adana escort