Şerhu'l-Kavâidi'l-Fıkhiyye

Zerka ‘nın Hüsreviyye Medresesi’ndeki vazifesi süresince verdiği dersler sırasında Mecelle’deki doksan dokuz küllî kaideye dair yazdığı mülahazalardan oluşmaktadır. [1]

Müellifin oğlu Mustafa Ahmed ez-Zerka eserin ikinci baskısını gözden geçirmiş, ilk baskıda olduğu gibi bir takdim yazmış, ayrıca kendisine ait el-Medhalü'l-fıkhiyyü'l-âm’da yer alan küllî kaidelerle ilgili bölümün giriş kısmını eklemiştir.
Eserde kavaid literatürü başta olmak üzere Hanefî fıkhının altmış civarında kaynağından ve fetva kitabından yararlanılmış, alıntı cümle ve hükümlerden sonra kaynaklar gösterilmiştir.

Zerka, eserinde incelediği kaideyle ilgili genel bilginin ardından klasik fıkıh kaynaklarında söz konusu kaidenin uygulama alanıyla ilgili örnekler vermiş, istisnaları zikretmiş, kaidenin yorumuyla ilgili uzun tahliller yapmıştır. Aktardığı kaidelerde geçen bazı terimleri açıklamış, çeşitli akidlerin tanımını yapmış, benzer kavramlar arasındaki ilişkileri / farkları ele almıştır.
Bu arada Mecelle’ye ve şerhlerine çeşitli eleştiriler yöneltmiştir [2] Bu eleştiriler daha çok mezhep içi tutarlılık, müftâ bih olan görüşe muhalefet ve kaynaklarda geçen bilgilerin sağlıklı şekilde aktarılmayıp yanlış yorumlanması gibi alanlarda yoğunlaşmaktadır.

[1] (nşr. Abdüssettâr Ebû Gudde, Beyrut 1403/1983; Dımaşk 1409/ 1989, 1414/1993, 1996, 1998, 1422/2001, 2007, 2011, 2012).
[2] (meselâ bk. Şerhu’l-kavâcidi’l-fıkhiyye, s. 11, 28).