Hit (411) F-1460

Maklub Hadis Nedir, Sahihi Müslim de Maklub Hadis Vardır İddiasını Nasıl Cevaplayabiliriz

İlim Dalı : Konusu :
Soruyu Soran : Cevaplayan : Önder Nar
Cevaplayanın Mezhebi:
Ekleyen : Sümeyye Abacı/2023-01-13 Güncelleyen : Fıkıh Dersleri/2023-02-02

Soru: Maklub hadis zayıf hadislerdendir, şeklindeki usulü hadis kuralının örneğinde Müslim hadisi gösteriliyor. Bu doğru mudur?  Nasıl açıklarsınız.

el Cevab: Hadisin Metni; [1]

دثني زهير بن حرب ومحمد بن المثنى جميعا عن يحيى القطان قال زهير حدثنا يحيى بن سعيد عن عبيد الله أخبرني خبيب بن عبد الرحمن عن حفص بن عاصم عن أبي هريرة عن النبي صلى الله عليه وسلم قال سبعة يظلهم الله في ظله يوم لا ظل إلا ظله الإمام العادل وشاب نشأ بعبادة الله ورجل قلبه معلق في المساجد ورجلان تحابا في الله اجتمعا عليه وتفرقا عليه ورجل دعته امرأة ذات منصب وجمال فقال إني أخاف الله ورجل تصدق بصدقة فأخفاها حتى لا تعلم يمينه ما تنفق شماله ورجل ذكر الله خاليا ففاضت عيناه


Öncelikle bu yazacaklarımı dikkate almalısınız.
1- İmam İbnu's Salah sahihi Müslim hadisleri üzerine yazdığı "sıyanet Sahih Müslim Mine'l-ihlali ve’l Ğalat... isimli eserinde Bu rivayete değinmemiştir.
Müslim hadislerine mülahazalarını cevapladığı imam ed Darekutni de bu rivayeti eleştirmemiştir.
2- İmam İbn Salah bu rivayeti maklub hadise örnek göstermemiştir. Esasen maklub hadisin metinde kalp türü İbn Salah öncesinde bir tür olarak geçmemektedir.
3- Bu rivayet ed Darekutni’nin eleştirdiği rivayetler arasında yoktur. (Benim incelediğim kadarıyla).
4- İmam Müslim bu rivayeti el Cevzeki (Ö. 380 H.) ve İbn Hacer’in de zikrettiği gibi hocalarından bu şekilde rivayet etmiştir. Ama bunda mazhur görmemiş olduğu anlaşılmaktadır.
İmam Müslim koyduğu onca sahihlik şartına rağmen bu rivayeti bu şekilde es Sahih’inde rivayet etmektedir. O halde bu tür bir değişikliğin hadisin sıhhatine zarar vermeyeceği görüşündedir.
5- Sened de kalb-i maklub hadis türleri arasına ilk sokan gözlemlendiği kadarıyla İbn Hacer’dir. Ya da onun yaşadığı dönemlerde bu yapılmıştır ve bu İbnu’s-Salah’ta yoktur. Yeni kavramların önceki alimlere ve eserlerine uygulanması uygun olmayacaktır.

Netice:
İmam Müslim’in bu rivayeti bu şekilde naklettiği sabit olduğuna göre, metinde ki bu kalb hadisin sıhhatine zarar vermemektedir.
el Cevzaki bu rivayetin Müslim de bu şekilde olduğunu naklediyor ve hatanın Müslim’in hocalarından birinde olduğunu öne sürüyor.
İmam Müslim hocasının hatalı lafzını bilmiyor olamaz biliyor ve naklediyorsa bu değişikliğin hadise zarar vermediğini düşünmüş olmalıdır. Dolayısıyla hadisin metnindeki "vehem" iddiası da buna paralel olarak hadisin zayıf kabul edilmesi de el Cevzaki ve diğer bazı muhaddislerin isimlendirmesine nazaran böyledir.
Kadi İyad bu rivayeti tevcih ederken, "neshedenlerin hatası" tespitinde bulunmaktadır. Ama bu da el Cevzaki’nin ki gibi bir ön kabul sebebiyle yapılmış bir yorumdur ve Müslim’in bu rivayeti bilerek rivayeti ortaya çıktığından geçersizdir ya da zayıf bir tevcihtir.
İbn Hacer’in hadisi maklub hadis kabul etmesi de bunun gereği olan Müslim’in bile bile hadisi maklub olarak nakli de kendi içinde çelişkili bir tevcihtir. Müslim bile bile naklettiyse Müslime göre bu rivayette sorun yoktur. Ama İbn Hacer’e göre vardır.
İbn Hacer’in bu rivayeti zayıf hadislerden kabul ettiği maklub hadise örmek vermesi de uygun olmamıştır. Dolayısıyla bu tevcih de uygun değildir.
Doğru tevcih bu rivayetin lafızlarının bu şekilde ma'kus olmasının hadise zarar vermemesinin kabul edilmesidir. Buna göre de ya hadisin iki farklı rivayeti vardır (ki bu ihtimal de zayıftır) ya da Müslim’in naklettiği ravilerden biri bu rivayeti mana ile rivayet etmiştir.
Ama başka bir ihtimal de olsa bu rivayet zayıf hadis türlerinden olan maklub hadis e örnek gösterilmemelidir. Hadisin bu versiyonunun senedinde sıkıntı (kalb) yoktur. Manasında da sıkıntı yoktur.
 

 


[1]   Müslim, es Sahih, h no: 1031

Otel Tekstili antalya escort sakarya escort mersin escort gaziantep escort diyarbakir escort manisa escort bursa escort kayseri escort tekirdağ escort ankara escort adana escort ad?yaman escort afyon escort> ağrı escort ayd?n escort balıkesir escort çanakkale escort çorum escort denizli escort elaz?? escort erzurum escort eskişehir escort hatay escort istanbul escort izmir escort kocaeli escort konya escort kütahya escort malatya escort mardin escort muğla escort ordu escort samsun escort sivas escort tokat escort trabzon escort urfa escort van escort zonguldak escort batman escort şırnak escort osmaniye escort giresun escort ?sparta escort aksaray escort yozgat escort edirne escort düzce escort kastamonu escort uşak escort niğde escort rize escort amasya escort bolu escort alanya escort buca escort bornova escort izmit escort gebze escort fethiye escort bodrum escort manavgat escort alsancak escort kızılay escort eryaman escort sincan escort çorlu escort adana escort