Hit (1420) F-1372

Evcil Güvercin Besleyiciliği

İlim Dalı : Konusu :
Soruyu Soran : Cevaplayan : Önder Nar
Cevaplayanın Mezhebi:
Ekleyen : /2020-04-14 Güncelleyen : /0000-00-00

Soru:  Evcil Güvercin besleyiciliği ile ilgili olarak:

1-) Efendimiz (sallellâhu aleyhi ve sellem) güvercin peşinde dolaşan kişi için “(Bu adam) şeytan kovalayan bir şeytandır” [Ebu Davud, Edeb, 168 (4940)] buyurduğu hadisten günümüzde sadece sevdiği, sitresini attığı için güvercin besleyen herkesi mi anlamalıyız?

2-) Süs, Taklacı, Posta gibi farklı türdeki evcil güvercinlerin ticari alanıda oldukça geniş ve birçok kişi rızkını bu yolla kazanıyor. Genelde hobi olarak kümeslerde beslenen, belirli zamanlarda uçurulan yada uçurulmadan süs olarak beslenen evcil güvercin ticaretinin bir mahzuru var mı?
 
el Cevab:
1. Yazdığınız hadis sahihtir.
Efendimiz güvercin peşinde gördüğü bir şahıs ve onun bu fiili hakkında bu sözü söylemiştir. "Şeytan peşinde koşan şeytan"

عن أبي هريرة أن النبي - صلى الله عليه وسلم - رأى رجلاً يتبع حمامة فقال:
«شيطان يتبع شيطانة»

Bkz. Ahmed b. Hanbel el Musned, h no: 8524
Ebu Davud es-sünen h no: 4940
İbn Mace, es Sünen, h no: 3765
el Beyhaki es Sünen, el Kubra h no: 20730
İbn Hıbban es Sahih h no: 5874
el Buhari, el Edep el Mufred h no: 1300
Acurri, Tahrimun Nerd ve’ş Şatranc s. 50
et Tabarani, el Avsat h no: 5206
---------------------------------------------------rivayet sahihtir.

2- (Hadisten günümüzde sadece sevdiği, stresini attığı için güvercin besleyen herkesi mi anlamalıyız?) demişsiniz.
Bu konu ilim adamları arasında tartışılmıştır.
Efendimizin sahabeden birisine istinas için güvercin beslemesini önerdiğine dair olan zayıf rivayet sübut bulmamıştır. Bkz. İbn Kudame, el Muğni XII.37
Bununla birlikte Hanefi, Hanbeli, Şafii ve Maliki fakihleri ticari amaç etinden faydalanmak vs. için güvercin beslenmesini caiz görmüşler ve bu amaçlarla güvercin beslenmesinin mahzurlu fiil olmadığına dair fetva vermişleridir.
Hanefi fukahasından el Kasani "kuş besleyip onu uçuranların şahitliklerinin düşeceğini; uçurmadan besleyenlerin ise düşmeyeceğini" söylemiştir. 
Bkz. el Kasani, Bedaiu's-Sanai, VI.269.
İmam es Serahsi’de "evinde kuş beslemenin değil, kuşu sürekli olarak uçurmanın insanın adaletinin düşürülme sebebi olduğunu" vurgulamıştır.
Bkz. es Serahsi, el Mebsut, XVI.131 vd.

فأمَّا إذا كان يُمسِك الحمام في بيتِه يستأنس بها ولا يطيّرها عادةً، فهو عدْلٌ مقبول الشَّهادة؛ لأنَّ إمساك الحمام في البيوت مباح،

Hulasa olarak güvercin besleyenlerin bu işi sırf kuş uçurmak için yapmaları efendimizin tavsiye ettiği bir zevk tarzı değildir. Efendimiz güvercini zevk için uçurmayı bu hadisle uygun görmediğini hissettirmiştir.
- Güvercini uçururken etraftaki evlerde yaşayan kadınları- kuş gözlüyormuş bahanesiyle- gözlemlemek durumunda olanlara "bu şeytan şeytanın peşinde geziyor" lafını söylemiştir. Zira o dönemin ahlaksızlık türlerinden birisi kuş bahanesiyle evlere girmek; çatılardan evlerin içini gözlemlemekti. Bu durum tarih boyunca çok sayıda fiilin mübahlık boyutunu suistimal ederek mübah olmayan şekilde kullanılması şeklinde devam etmiştir. Bu sebeple "Kuşbazın şehadeti merduttur" fetvaları verilmiştir.
Yani hadiste yasaklanan ve ayıplanan şey kuş bahane edilerek hevasının şehvetinin peşinde koşanlardır.

3- (Süs, Taklacı, Posta gibi farklı türdeki evcil güvercinlerin ticari alanı da oldukça geniş ve birçok kişi rızkını bu yolla kazanıyor. Genelde hobi olarak kümeslerde beslenen, belirli zamanlarda uçurulan ya da uçurulmadan süs olarak beslenen evcil güvercin ticaretinin bir mahzuru var mı?) demişsiniz.
İmam Serahsi'nin cümlelerini özellikle bu sorunuzu cevaplamak için verdim. Arada bir kuş uçurmak onun tarafından bunu sırf bir hobi olarak yapmanın alameti olarak tespit edilmiş ve caizdir, denilmiştir.
Sürekli uçurmak başka gayeyle uçurmaya delil kabul edildiğinden yasaklanmıştır.
Bir insanın besleme yapacağı yerde böyle bir durum esasen söz konusu değilse bu işi yapacak insan töhmetten uzak kalacağından bu çerçevede kuş beslenmesi de mubah olacaktır.

Bu yolla ticaret yapılması ise mani bir nas olmadığından esasen mübahtır. Bunu ifade eden çok sayıda fıkhi kaynak vardır.
Onların da yazılması mümkün.
İbn Abidin, el Haşiye VII.151; eş Şirbini, Muğni'l-muhtac, IV. 428

Mülahaza: Hakkı Ülker 
Araştırabildiğim kadarıyla en kapsamlı cevabı verdiğiniz için çok teşekkür ederim. Allah razı olsun. O zamanda ahlaksız fiillerini örterek yapmak için kuş peşinde koşma bahanesi varken günümüzde bu iş genelde tam tersi olmuş durumda. Çünkü havadaki kuşun hareketlerini izlemek için bazıları çevresinde ne var ne yok görmüyor durumda bile olabiliyor. Hatta insanların olmadığı daha sakin yerlere çekilmek özellikle Taklacı Güvercin besleyiciliği için öncelikli görülüyor. Durum böyle olunca ahlaksız bir gaye güdülmediği için sırf bu şekilde uçurmak genel olarak caiz oluyor diyorsunuz. Sırf hobi için beslemeyi mekruh olarak ifade edenlerin görüşü bu bağlamda hangi delile dayanıyor?

el Cevab: Yazarı kimse ortaya konuşmuş. Vaaz cümleleri. Sizin sorunuza cevap teşkil edecek ayrıştırmalar yok gibi.


Mülahaza: Hakkı Ülker 
Bir ara ortamını iyi bildiğim, çevremizdeki kendini kaptıran arkadaşlarımızı uyarmak için yazıp dağıtmıştım. Hatamız var ise Allah azze ve celle affetsin.

el Cevab: Konu hakkında seni rabbinden alıkoyan şeyler... dır şeklindeki rivayetler; efendimizin örnek hayatında bu tür bir eğlenme biçiminin olmaması, ve örneğin "Kişinin lehv ve eğlencesi şu üç alan dışında batıldır (faydasızdır ya da uygun olmaz) manasına gelen hadis buna delildir...
Bkz. en Nesai, es Sünen, h no: 3541

كل شيء يلهو به الرجل باطل؛ إلا رمي الرجل بقوسه وتأديبه فرسه وملاعبته أهله، فإنهن من الحق

Bu üçü dışındakiler batıldır lafına -yani ecir alınmaz. Manası veren ilim adamları buna aşağıdaki rivayeti delil getirmişlerdir.
Aşağıdaki rivayette sayı 4 dir.
Ata b. Ebi Rabah'tan:
"Cabir b. Abdullah ve Cabir b. Umeyr (ra)yı gördüm. Biri oturunca diğeri ona ne oldu tembellik mi yapıyorsun dedi. O da evet cevabını verdi ve devam etti. Efendimizi duymadın mı sen. Her Allah'ın zikri (ecri olan amel) dışındaki amel laib=oyun'dur. Ama oyunlardan dördü dışındakilerden ecir alınmaz. Bunlar...dır." Bkz. en Nesai, es Sünen, h no: 8889

عن عطاء بن أبي رباح، قال: "رأيت جابر بن عبدالله وجابر بن عميرٍ الأنصاريين يرميان قال: فأما أحدهما: فجلس، فقال له صاحبه: أكسلت؟ قال: نعم، فقال أحدهما للآخر: أما سمعت رسول الله - صلى الله عليه وسلم - يقول: كل شيءٍ ليس من ذِكْر الله فهو لعبٌ، لا يكون أربعة: مُلاعبة الرجل امرأته، وتأديب الرجل فرسه، ومشي الرجل بين الغرضين، وتعلم الرجل السباحة
 

Mülahaza: Hakkı Ülker 
Güvercinleri kumar içeren yarışmalarda kullanan bir Müslüman bu Hadis-i Şerifteki “şeytan” tabirinin içine girer mi? Hadis-i Şerifteki “şeytan” tabiri bir gayr-i müslim içindi Müslüman için değil denilebilir mi?

el Cevab: Şeytan tabiri bir nitelemedir. Müslüman bir birey hakkında kullanılmıştır. Kuşlarla ilgilenir gibi yapıp insanların avretlerini gözetenlere, kuş beslerken beslediği kuşların başkalarının mülklerine inip haksız yere onların elindekilerini yiyenler vs. için söylenmiştir. Gayrimüslimler bizim şeriatimize saygılı davranmakla emrolundular. Bizim değerlerimizle mükellef değillerdir.
 
 

Otel Tekstili antalya escort sakarya escort mersin escort gaziantep escort diyarbakir escort manisa escort bursa escort kayseri escort tekirdağ escort ankara escort adana escort ad?yaman escort afyon escort> ağrı escort ayd?n escort balıkesir escort çanakkale escort çorum escort denizli escort elaz?? escort erzurum escort eskişehir escort hatay escort istanbul escort izmir escort kocaeli escort konya escort kütahya escort malatya escort mardin escort muğla escort ordu escort samsun escort sivas escort tokat escort trabzon escort urfa escort van escort zonguldak escort batman escort şırnak escort osmaniye escort giresun escort ?sparta escort aksaray escort yozgat escort edirne escort düzce escort kastamonu escort uşak escort niğde escort rize escort amasya escort bolu escort alanya escort buca escort bornova escort izmit escort gebze escort fethiye escort bodrum escort manavgat escort alsancak escort kızılay escort eryaman escort sincan escort çorlu escort adana escort