Hit (6351) D-194

Orhun Mecmuası

Yazar İşl.Müd. : Sahibi :
Yayın Logosu : Yayın Dili : Türkçe
Yayın Aralığı : Dergi Türü : Fikir
Ekleyen : /2014-05-13 Güncelleyen : /0000-00-00

Orhun Mecmuası

Türkçü mecmua, İstanbul’da 1933-1934 yılları arasında 9 sayı çıkmıştır.

Aylık olarak yayımlanmıştır.

Sahibi ve müdürü; Hüseyin Nihal [Atsız]’dır.

Büyük Türkçü Hüseyin Nihâl (Atsız)'in, Atsız mecmua’nın kapanışından bir yıl sonra, Edirne Erkek Lisesi'nde edebiyat öğretmeni iken çıkarmağa başladığı Türkçü dergi. Yayın hayatı birtakım olumsuzluklar yüzünden ikiye bölündü.

Birinci dönem (05.11.1933-16.07.1934).
ilk sayısının kapağında “Atsız mecmua’mn devamı” olduğu ve “büyük Türkçülük ülküsüyle’ çıktığı açıklanan aylık Orhun dergisi, Edirne'de çıkarıldığı bu ilk döneminde, Kasım 1933 ile Temmuz 1934 arasında, 9 sayı çıkarılabildi. O dönemde dergi, Edirne'nin basımevi imkânları yeter¬li bulunmadığı için, İstanbul'da basılıyordu.
Boyutları bakımından Atsız mecmua’nın aynı olan Orhun, 24, 28 ve 16'şar sayfalı olarak yayınlandı. Kapağında; logosu yanında, yine aylı kurt amblemini, “’Ben’, ‘sen’, ‘o’ yok; ‘biz’ varız" söylemini taşıyordu. Ayrıca “içindekiler dizimi, sayı bildirimi, çıktığı ay ve fiyatı verilmekte idi. 6. (Nisan 1934) sayısından başlanarak kapak düzeninde değişiklik yapılmış, o sayının kapağına Mahmut Esat (Bozkurt)'tan alınan cümleler, 7,8. sayılarda tutsak Türk yurtlarını gösteren haritalar, 9. sayıda da Z. Gökalp'ten aktarılan bir beyit konulmuştu.
Derginin ‘sahip ve mes'ul müdürü Hüseyin Nihal (Atsız) idi. Yazarları arasında Atsız, Nihat Sami (Banarlı), Fevziye Abdullah (Tansel), Orhan Şaik (Gökyay), Suut Kemal (Yetkin), Ahmet Yekta, Ahmet Özdemir, Ali İhsan (Sâbis), Atsıza Yoldaş (Fethi Tevetoğlu), Tolunay (Bedriye Atsız), Zâhir Sıdkı (Güvemli), vb. bulunuyordu: Türk diline, yazım (imlâ) sorununa, edebiyata ve halk bilgisine ilişkin olan, Yuluğ Tigin, Kür Şad, Moyuncur Kağan’ı tanıtan ilgi çekici yazılar, şiirler yayımlanıyordu. Edirneli Nazmi üzerine olan araştırma da önemli idi.
İ. Türk Tarih Kongresi’nce benimsenen Türk tarihi tezine karşı çıkan Zeki Velidî (Togan)’yi desteklediği, Kurum’ca yayımlanan dört ciltlik Türk tarihîni eleştirdiği ve Ali İhsan (Sâbis) Paşa’nın bir mektubunu yayım¬ladığı için Orhun, Temmuz 1934’de çıkarılan 9’ncu sayısından sonra, Bakanlar Kurulu kararı ile, süresiz olarak kapatıldı. Yeniden yayımlanması, on yıl aradan sonra mümkün olabildi.

İkinci Dönem (01.10.1943-01.04.1944)
Temmuz 1934’de kapatılan Orhuhun çıkarılmasına, on yıl kadar sonra alınabilen izinle, Ekim 1943’te, yeniden başlandı. Sayılar 1’den değil, önceki dönemde çıkan 9 sayının devamı olarak, 10’dan başlatıldı. Bu dönemde dergi, İstanbul’da basılıp yayımlandı.
Yine aylık olan derginin boyutu, kapak düzeni 1. dönemin Orhun'una benziyordu. Basıldığı formanın ilk sayfası olan kapağındaki logonun altına bu kez “Bütün Türkler bir ordü’ söylemi konulmuştu; ayrıca aylı kurt amblemi, “içindekiler” dizimi, sayı belirteci, yayımlanış tarihi ve 25 kuruş olan fiyatı yer alıyordu. Her sayısı 28 sayfa olarak yayımlanmakta idi (14. sayısı 36 sayfa olarak çıkarılmıştı).
‘Sahibi ve mesul müdürü’ yine Atsız olan Orhun’un o dönemindeki yazar ailesi de oldukça kalabalıktı. Başlıca yazarları: Atsız, Mustafa Hakkı Akansel, Mehmet Sâdık (Aran), Fahriye Arık, Besim Atalay, Bedriye Atsız, Nihat Sami Banarlı, Abdülkadir İnan, Yusuf Kadıgil, Mehmet Hâlit Bayrı, Orhan Şaik (Gökyay), Elmas Yıldırım ve Azmi Güleç, Bekir Berk, Muharrem Doğdu (Mercanlıgil), Külâhlıoğlu, Hamza Sâdi Özbek, Cemal Oğuz Öcal, Nejdet Sançar, Tevetoğlu,
Zeki Velidî Togan, Cezmi Türk, Yılanlıoğlu İsmail Hakkı, Osman Yüksel, Zâhir Sıdkı (Güvemli), vb. idiler.
Bu dönemde yayınlanan yedi sayının önemi, II. Dünya Harbi sıra¬sında artış gösteren sol faaliyetlere dikkat çekilmesinden kaynaklanır. 15'inci Mart ve 16'ncı Nisan 1944 sayılarda yayımlanan, Atsızın “Başvekil Saracoğlu Şükrü’ye açık mektupları hem Orhuri hem de dergi ve sahibi ile ilişkisi olanların; dolayısıyla da Türkçülerin ve Türkçülüğün kaderinde önemli rol oynadı. O “mektuplarda son yıllarda büyük ivme gösteren komünist eylemlerden, komünistlerin devlet kurumlarında ve özellikle Millî Eğitim Bakanlığı'nda önemli yerlere getirilmesinden ve etkin roller üstlenmesinden örnekler verilerek, bunların önlenmesi isteniyordu. Hakkında ithamda bulunulanlardan biri olan ve Atsız mecmuâda hikâyeleri de yayınlanmış bulunan Sabahattin Ali, Maarif Bakanı Hasan Âli Yücel'in özendirmesi ile, Atsız aleyhine ‘hakaret dâvâsı' açtı. Bu dâvânın 3 Mayıs 1944'teki ikinci duruşması sonunda Ankara'daki yüksek öğrenim gençliği, o zamana kadar görülmemiş büyüklükte bir gösteri ve yürüyüş yaptı. Olay, sonuna doğru II. Dünya Savaşını kazanma sürecine giren Rusya'ya yanaşmak isteyen İnönü'yü ve hükümetini harekete geçirdi. O gösteri ve yürüyüş Türkçülere ve Türkçülüğe savaş açma bahanesi sayıldı. İnönü, 19 Mayıs 1944'deki Gençlik ve Spor Bayramı söylevinde Türkçülüğü ve Türkçüleri peşin olarak mahküm etti. Ankara'daki yürüyüşe katılanlardan bir bölümü ile Atsız'a ve Orhuria yakınlığı bulunan Türkçü gençler, yurdun değişik yerlerinde göz altına alınıp o sırada Sıkıyönetim altında bulunan Istanbul'a götürüldüler. Orada değişik işkenceler altında yapılan sorgulamalar sonunda, bunların yirmi dördü hakkında, “hükümeti devirme ve bir Turan devleti kurmağa girişme” suçlarını işledikleri için(!), İstanbul
Sıkıyönetim Mahkemesinde dâvâ açıldı. “Irkçılık-Turancılık Dâvâsı” diye adlandırılan bu dâvâ sonunda, tutuklu olarak yargılanan Türkçülerden bazılarına değişik süreli cezalar verildi. Dâvânın “temyiz” evre¬sinde, bütün Türkçüler hakkında verilen bu kararları Askerî Yargıtay temelden bozdu ve bir yılı aşkın süredir cezaevinde bulunan tutukluları salıverdirdi. Daha sonra II. Sıkıyönetim Mahkemesinde yeniden yapılan duruşmalar sonunda bütün “sanıklar”ın cezaları kaldırıldı; cezaevinde geçen bir yılı aşkın zaman yanlarına kâr kaldı. Ayrıca o dâvalarda yargılanan Türkçülerin bazıları uzun süre işlerine iade edilmedi. İş verilenler de yasal haklarının çok altında, uzak yerlerdeki görevlere gönderildi; ‘sürgün edildi”. Hükûmet onları görevlerine iade etmemekte yıllarca direndi. Böylece cezasız, fiilî bir ‘idarî infaz' gerçekleştirildi.
Bu olaylar yüzünden Nisan 1944'te kapatılan Orhun, artık bir daha yayımlanamadı. Fakat yayımladığı “açık mektuplar", Türkçülere yapılan akıl almaz maddî ve manevî işkencelere rağmen, Türkçülük hareketinde yeni bir “milât”ın başlamasına vesile ve 3 Mayıs'ın “Türkçülük Günü” sayılmasına sebep oldu.

link why do women cheat why do wifes cheat
Adres :
Telefon :
Fax :
E-Posta :
Yayınlayan Kurum / Matbaa :
Yayınlandığı Ülke :
Yayınlandığı Şehir :
Yayın Başlangıç Tarihi : 1933
Yayın Bitiş Tarihi : 1934
Yayın Sayı Adedi : 9
Otel Tekstili antalya escort sakarya escort mersin escort gaziantep escort diyarbakir escort manisa escort bursa escort kayseri escort tekirdağ escort ankara escort adana escort ad?yaman escort afyon escort> ağrı escort ayd?n escort balıkesir escort çanakkale escort çorum escort denizli escort elaz?? escort erzurum escort eskişehir escort hatay escort istanbul escort izmir escort kocaeli escort konya escort kütahya escort malatya escort mardin escort muğla escort ordu escort samsun escort sivas escort tokat escort trabzon escort urfa escort van escort zonguldak escort batman escort şırnak escort osmaniye escort giresun escort ?sparta escort aksaray escort yozgat escort edirne escort düzce escort kastamonu escort uşak escort niğde escort rize escort amasya escort bolu escort alanya escort buca escort bornova escort izmit escort gebze escort fethiye escort bodrum escort manavgat escort alsancak escort kızılay escort eryaman escort sincan escort çorlu escort adana escort