Leh asıllı bestekâr ve musikişinas, Kitâb-ı Mukaddes'i Türkçe'ye ilk çeviren mütercimdir.

Aslen Leh (Polonya) mühtedisi olup asıl adı Albert Bobovvski'dir.

Adı Latince ki­taplarda Albertus Bobovius, Batı kay­naklarında ise Hali Beigh olarak geç­mektedir.

Bazı kaynaklarda 1610'da Po­lonya'nın Lvov şehrinde doğduğu kayıtlı ise de bugüne kadar yapılan araştırma­larda hayatı, doğum, ölüm tarihi ve yeri hakkında kesin bilgiler elde edilememiş­tir.

Ailesi, çocukluğu ve ilk öğrenimi ko­nusunda da aydınlatıcı bilgiler yoktur.

Ancak eserlerinden, muhtemelen esir olarak İstanbul'a gönderilmeden önce iyi bir tahsil gördüğü ve birkaç dil öğ­rendiği anlaşılmaktadır.

Claes (Nicholas) Ralamb, 1657de bizzat kendisinden din­lediğini belirterek onun 1645'te Venedikliler'le yapılan savaşta Osmanlılar'a esir düştüğünü, sarayda Enderun'a alı­narak yetiştirildiğini ve burada on yıl ha­nendelik yaptıktan sonra padişah tara­fından azat edilerek sipahi ulufesi aldığını nakletmektedir.

Polonya kaynakla­rına dayanan Franz Babinger ise önce sarayda esir olarak çalıştığını, adını be­lirtmediği bir Türk asilzadesinin hizme­tine girdiğini, bir müddet sonra da azat edildiğini yazmaktadır.

Bizzat kendisi, Sultan İbrahim ve IV. Mehmed dönemlerinde sarayda görev aldığını, Enderun'da ilim, fikir ve sanat kabiliyetini geliştirdiğini, bazı genel ma­hiyette bilgiler yanında Doğu ve Batı dil­leri ile Türk klasik ve halk mûsikisini öğ­rendiğini, kısa sürede santur çalmakta maharet gösterdiğini, Ufkî mahlası ile şiirler yazdığını ve besteler yaptığını an­latmaktadır.

Yine kendi ifadesine göre, Enderun meşkhanesinde on yıl kadar kalmış, kabiliyet ve maharetiyle dikkati çekmiştir.

Çeşitli yayınlarda, Ali Ufkî'nin başta Latince, eski Yunanca, Lehçe, İn­gilizce, İtalyanca, Fransızca, Arapça ve Türkçe olmak üzere on yedi kadar dil bildiği ve bu bilgisinden dolayı IV. Meh­med zamanında Dîvân-ı Hümâyun baş-tercümanlığında bulunduğu belirtilmek­tedir.

Muhtemelen, hayatının büyük bir kısmını geçirdiği İstanbul'da ölen Ali Uf­kî'nin ölüm tarihine dair verilen bilgiler de birbirini tutmamaktadır. Çeşitli kay­naklarda 1672, 1675, 1676 veya 1680 tarihlerinde ölmüş olabileceği yolunda rivayetler vardır.

Çok yönlü bir şahsiyete sahip olan ve şöhreti IV. Mehmed devrinde iyice yayıl­mış bulunan Ali Ufkî eserler bestelemiş, çeşitli hatıratlar kaleme almış ve tercü­meler yapmıştır.

İstanbul'da bulundu­ğu yıllarda dönemin önde gelen devlet adamlarıyla, Hafız Post, Nazîm Çelebi gi­bi sanatçı ve musikişinaslarla tanışan, zaman zaman onların meclislerinde bu­lunan Ali Ufkinin yabancı sefirler, şar­kiyatçılar ve Bat kütüphaneleri için yaz­ma eser toplayanlarla buluşup sohbet ettiği, daha sonra hâtıralarını yazan bu kişilere saray teşkilâtı ve yaşayışı hak­kında bilgi verdiği de bilinmektedir.

Ja-cop Spon, Cornelio Magni, John Covel, J. B. Tavernier ve Antoine Galland bun­lar arasındadır.

Ayrıca dostlarından Hol­landa'nın o zamanki İstanbul sefiri müs­teşrik Levinus warner'in siparişi üzeri­ne Kitâb-ı Mukaddes'i Fransızca çeviri­sinden bölümler halinde Türkçe'ye ter­cüme etmiştir.

Eserleri:

Kitâb-ı Mukaddes Tercümesi

Mûsiki ile İlgili Eserleri:

Şiir ve Şarkı Mecmuası

Mecmûa-i Sâz ü Söz'

Saray ve İslâmî Âdetlere Dair Eserleri:

Serai Enderum Cive Penetrale deli' Serraglio detto nuovo dei G. Stie Re Ottomani, La descrittione del loro vi-vere e costumi ed altri essercitii da me Alberto Bobovio...

A True Relation ot Designes Menaged by the Old Oueen, Wiie of Sultan Ahmed....