Künyesi : | Lakabı : Hamdi |
Tabakası : 16.Yüzyıl | E-Posta : |
D.Yeri : | D.Tarihi : |
Ö.Yeri : İstanbul | Ö.Tarihi : 1626veya1636 |
Görevi : Defterdar,Osmanlı Müellifi | Uzm.Alanı : Tarih |
Görev Aldığı Kurumlar : | Mezuniyet : |
Bildiği Diller : | Mezhebi : İtikad : , Amel : , Ahlak : |
Ekleyen : Nurgül Çepni/2009-12-01 | Güncelleyen : /0000-00-00 |
Hasan Beyzade Ahmed Paşa
Asıl ismi Ahmed, lakabı Hamdi’dir.
Babası Reisülküttab Küçük Hasan Bey’e izafetle Hasan Beyzade künyesiyle şöhret kazanmıştır.
Doğum yeri ve tarihi hakkında bilgiye sahip olmadığımız müellif medrese tahsilini tamamladıktan sonra gelirinin azlığı dolayısıyla ilmiye sınıfından ayrılarak, Dal Mehmed Efendi’nin (ö. 1006/1597-98) ilk reisülküttablığı sırasında (Zilkade 998-Şevval 999/Eylül 1590-Ağustos 1591) divan-ı hümayun hizmetine girmiştir.
İlk olarak III. Mehmed’in (1003-12/1595-1603) Egri (Eger) seferine (1004/1596) teslimatî vazifesiyle katılan Hasan Beyzade aynı seferde sadrazam Damad İbrahim Paşa’nın (ö. 1011/1602) tezkireciliği görevinde bulunmuştur.
Serdar Satırcı Mehmed Paşa’nın (ö. 1007/1598-99) maiyetinde Varad (Nagyvarad) seferine (1006-07/1598-99) katıldıktan sonra İstanbul’a dönüşünde tekrar İbrahim Paşa’nın tezkireciliği hizmetine getirilmiştir.
Sadrazam İbrahim Paşa’nın 20 Şevval 1007/16 Mayıs 1599 tarihinde çıktığı Uyvar (Ujwar) seferine ikinci tezkireci olarak katılmış, ordunun Muharrem 1008/ Ağustos 1599 tarihinde Osek (Osijek) sahrasına varmadan önce konakladığı Vulqovar’da (Wuqowar) baştezkireciliğe tayin edilmiştir.
İbrahim Paşa’nın Qanije (Kanisza) seferine (1009/1600) de baştezkireci olarak katılmıştır.
Reisülküttab Yaycızade Hamza Efendi’nin (ö.1032/1623) Osek yakınında bulunan Qariha menzilinden İstanbul’a gönderilmesi üzerine vekaleten reisülküttablık hizmetine tayin edilmiştir.
11 Safer 1011/31 Temmuz 1602 tarihinde İstolni-Belgrad’ın (Székesfehérvár) geri alınmasında ve aynı yıl Peşte (Pest) muhasarasında İbrahim Paşa’nın ölümüyle sadrazam ve serdar olan Yemişci Hasan Paşa’nın (ö. 1012/1603) baştezkirecisi sıfatıyla bulunmuştur.
Yavuz Ali Paşa’nın (ö. 1013/1604) İstanbul’a gelerek 26 Receb 1012/ 30 Aralık 1603 tarihinde sadaret makamına geçmesinden sonra görevini muhafaza etmişse de, paşanın Macaristan seferine çıkmasından (1 Muharrem 1013/30 Mayıs 1604) evvel bu görevinden azledilmiş, ancak sadaret kaymakamı Hafız Ahmed Paşa’nın (ö. 1022/ 1613) tezkireciliği hizmetinde bırakılmıştır.
28 Zilkade 1012/28 Nisan 1604 tarihinde gedikli katipler arasında yer alarak beratı yenilenmiş, 15 Rebiülahir 1013/10 Eylül 1604 tarihinde defter-i hakani emini kaymakamı, 15 Şaban 1013/6 Ocak 1605 tarihinde de defter emini olmuştur.
Bundan sonra maliye hizmetine geçen Hasan Beyzade 10 Cemaziyülahir 1014/23 Ekim 1605 tarihinde Anadolu’da Celaliler üzerine serdar tayin edilen Kara Davud Paşa’nın (ö. 1032/1623) sefer mühimmatını emval-i sultani defterdarı olarak tamamladığı gibi, Aydın ve Saruhan taraflarında isyan ettiği için 14 Cemaziyülahir 1018/14 Eylül 1609 tarihinde sadrazam Kuyucu Murad Paşa (ö. 1020/1611) tarafından Üsküdar’da öldürtülen Yusuf Paşa’nın muhallefatını da Anadolu defterdarı olarak deftere kaydederek başdefterdar Etmekçizade Ahmed Paşa’ya (ö. 1026/1617) teslim etmiştir.
Bundan sonra iki defa Tuna, Karaman ve Haleb defterdarlıklarında bulunmuş, Karaman ve Kefe (Theodosia) beylerbeyliklerinde vazife yapmıştır.
18 Şevval 1018/ 14 Ocak 1610 tarihli arşiv belgesine göre Tuna defterdarlığına nakledildiği görülen Hasan Beyzade bu görevi esnasında 1023/1614’te İskender Paşa (ö. 1028/1619 ?) ile Ketenci Ömer Paşa’nın (ö. 1035/1625-26) gerçekleştirdikleri Erdel (Transilvania veya Ardeal) ve Eflak (Vlahia) seferlerine katılmış, bu vazifesinden ayrıldıktan sonra da Kefe beylerbeyiliğine tayin edilmiştir.
Mazul olarak Varna sahiline geldiğinde burayı almak isteyen Kazaklara karşı kalenin korunmasında görev alarak kurtarılmasını sağladığı için Karaman defterdarlığına getirilmiş, ardından Haleb’in emval-i sultani defterdarlığında bulunmuş, bir müddet sonra da Haleb eyaleti defterdarlığına tayin edilmiştir.
Bu görevlerinin ardından Karaman beylerbeyi olarak kısa bir müddet görev yapmış, emekliye sevkedildikten sonra ikinci defa Tuna defterdarı olmuştur. Kazaklarla anlaşan Lehler üzerine yürümek için Bogdan’da (Moldova) toplananarak Özi (Ochakov) ve Rumeli beylerbeylerinin kumandasında hareket eden ordunun sefer masraflarını miri hazineden karşılamakla görevlendirilen Hasan Beyzade, kısa zamanda bu görevinden de ayrılmıştır.
Kaynaklar ölüm tarihini 1046/1636-37 olarak vermişse de,Bursalı Mehmet Tahir'in Osmanlı Müellifleri isimli eserinde 1626 olarak belirtilmiştir.
İstanbul’da Gümüşsuyu kabristanına defnedildiği bildirilmekteyse de günümüzde mezarlık yok olmuştur.
Eserleri:
Tevârih-i Âl-i Osman
Kanije Fetihnamesi
Usulü’l-hikem fi nizami’l-’alem
Mecmua