Hit (3948) K-1246

Levami el Beyyinat Fi Şerhi Esmaillahi Teala ve es Sıfat

Yazar Adı : Fahreddin er Razi İlim Dalı : Kelam
Kitap Dili : Kitap Tipi :
Konusu : Sitedeki Kayıt Türleri :
Ekleyen : /2014-09-26 Güncelleyen : Fıkıh Dersleri/2014-09-26

Levâmi'u'l-beyyinât (Şerhu esmâ'illâhi'l-hüsnâ)
Fahreddîn er-Râzî'nin (ö. 606/1210) Allah'ın isim ve sıfatlarına dair eseri.

Râzînin Allah'ın isim ve sıfatlan hakkında bir eser yazdığı belirtilmekle birlikte bu çalışma kaynaklarda Tefsîrü esmâ'illâ-hi'l-hüsnâ Şerhu'l-esmâ'i'l-hüsnâ, Şerhu esmâ illâhi'l-hüsnâ, Levâmi' ul-beyyinât fî şerhi esmâ'illâh ve's-sıfât gibi farklı adlarla kaydedilmiştir.
Müellifin kendisi kitabının mukaddimesinde eserinin adını Levâmi u 'I-beyyinât fi'l-esmâ ve's-sıfât, Mefatîhu'l-ğayb'ında ise Levâmi u'l-beyyinât fî tefsîri'l-esmâ ve's-sıfât (XV, 70) şeklinde zikretmiştir.
Kitap, Gurlular'ın Bâmiyân ve Tohâristan kolu hükümdarı Ebü'l-Müeyyed Bahâeddİn Sâm b. Muhammed b. Mes'ûd'a (l 192-1206) ithafen yazılmıştır.

Levâmi u'l-beyyinât üç bölümden (kısım) oluşmaktadır.
"Prensipler ve Ön Bilgiler" (mebâdî ve mukaddimât) adını taşıyan birinci bölüm, kitaptaki yönteme dair kısa bir girişle birlikte esmâ-i hüsnâ hakkında genel konuların açıklandığı on fasıldan meydana gelir. Burada isim -müsemmâya dair çeşitli görüşler zikredilmiş, ardından isim- sıfat münasebeti, isimlerin tevkifîliği, tasnifi, zatî sıfatlar, Allah'ı esmâ-i hüsnâ ile zikretmenin fazileti, fikir ve zikir arasındaki ilişkide fikrin asıl, zikrin onun ürünü olduğu ve doksan dokuz isimle bağlantılı olarak tek sayının önemi hakkında bazı açıklamalarda bulunulmuştur. Esmâ-i hüsnâ ile dua ve niyazda bulunmanın faydalarına dair deliller sıralandıktan sonra ismi a'zam konusundaki farklı görüşler zikredilerek böyle bir ismin insanlar tarafından bilinmesinin mümkün olmadığı belirtilmiştir.

Eserin üçte ikisini oluşturan. "Ana Konular" (makâsıd ve gâyât) başlıklı ikinci bölümde ilâhî isimler esmâ-i hüsnâ hadisindeki sıraya göre ele alınmıştır. Burada önce tasavvuf literatüründe büyük önem taşıyan "hüve" (hû) zamiri üzerinde durulmuşardından Iafza-i celâl ve ona bağlı olarak kelime-i tevhid hakkında geniş açıklamalara yer verilmiştir. Daha sonra "rahman" ve "rahîmden başlanarak doksan dokuzuncu isim olan "sabûr"a kadar her ismin etimolojik izahı ve şerhi yapılmıştır.
Konular işlenirken yer yer Eş'ariyye kelâmcılarınca geliştirilen delillerden hareketle muhaliflerin görüşleri cevaplandırılır. Ayrıca hemen her isme ait meselelerin açıklanmasının ardından bu isimle Allah'ı nitelemenin hikmet ve faydalarına temas edilir.
"Ekler ve Tamamlayıcı Bilgiler" (levâhik ve mütemmimât) adını taşıyan üçüncü bölüm iki fasıldan meydana gelmektedir. Birinci fasılda, naslarda Allah'a nisbet edilmeyen ve Râzî tarafından "zât isimleri" diye adlandırılan "şey, kadîm, ezelî, vâcibü'l-vücûd, dâim, cisim, cevher" kelimeleri hakkında kısa bilgiler verilmiş ve son iki kavramın zât-ı ilâhiyyeye izafe edilemeyeceği vurgulanmıştır. İkinci fasılda, naslarda Allah'a nisbet edilmekle birlikte içeriklerinde beşerî özellikler taşıyan ve müellifçe "sıfât-ı ma'neviyye" denilen "muhît, karîb, müdebbir, mahabbet, rızâ, sahat, gadab, muvâlât-muâdât, kerâhiyet" kavramları ele alınmıştır.

Levâmi u'l-beyyinât, Gazzâlî'ye ait el-Maksadü'l-esnâ'dan sonra esmâ-i hüsnâ konusunda başvurulan önemli bir eserdir. Kitapta ilâhî isimlerin etimolojisi ve açıklaması yanında kelâmî izahlara da yer verilmiştir.
Hemen her ismin sonunda tasavvufî-ahlâkî izahlar yapılmışsa da müellif bu konuda faydalandığı Kuşeyrî ve Gazzâli nin eserleri kadar başarı sağlayamamıştır. Kitapta yer yer -Mefâtîhu'l-ğayb'da da görüldüğü üzere- gereksiz tasniflere ve haşvi andıran açıklamalara da rastlanmaktadır.
Mevcut atıflardan anlaşıldığına göre Ebû Süleyman el-Hattâbî. Haris el-Muhâsibî, Ebû İshak el-İsferâyînî, İbn Kuteybe. Ebü'l-Berekât el-Bağdâdî ve Gazzâlî gibi âlimlerin eserleri Levâmi u'l-beyyinât'ın kaynaklan arasında yer alır. Kitapta ele alınan bazı konuların işlenişi Abdülkâhir el-Bağdâdî'nin el-Esmâ ve's-sıfât'ı ile de benzerlik arzeder.

Müteahhir dönemlerde esmâ-i hüsnâya dair yazılan eserlerin kaynaklarından birini oluşturan Levâmi u'l-beyyinât bu niteliğini günümüze kadar sürdürmüştür.
Ali Osman Tatlısu'nun hazırladığı esmâü'l-Hüsnâ Şerhi'nde (Ankara 1957) ve Ahmed eş-Şerebâsî'nin Lehü'l-esmaü'l-hüsna adlı eserinde Levâmi u'l-beyyinât'tan faydalanıldığı tesbit edilmiştir.
Levâmi u'l-beyyinât bazı şarkiyatçıların çalışmalarına da konu teşkil etmiştir.
Çeşitli yazma nüshaları bulunan eser. Muhammed Bedreddin el-Halebî'nin tashihiyle yayımlanmış (Kahire 1323), ayrıca Tâhâ Abdürraûf Sa'd'ın tahkikiyle basılmıştır.

...
Otel Tekstili antalya escort sakarya escort mersin escort gaziantep escort diyarbakir escort manisa escort bursa escort kayseri escort tekirdağ escort ankara escort adana escort ad?yaman escort afyon escort> ağrı escort ayd?n escort balıkesir escort çanakkale escort çorum escort denizli escort elaz?? escort erzurum escort eskişehir escort hatay escort istanbul escort izmir escort kocaeli escort konya escort kütahya escort malatya escort mardin escort muğla escort ordu escort samsun escort sivas escort tokat escort trabzon escort urfa escort van escort zonguldak escort batman escort şırnak escort osmaniye escort giresun escort ?sparta escort aksaray escort yozgat escort edirne escort düzce escort kastamonu escort uşak escort niğde escort rize escort amasya escort bolu escort alanya escort buca escort bornova escort izmit escort gebze escort fethiye escort bodrum escort manavgat escort alsancak escort kızılay escort eryaman escort sincan escort çorlu escort adana escort