Risâle-i Es'ile ve Ecvibe-i Mutasavvıfâne

Bu risale adından da anlaşılacağı üzere soru cevap şeklinde yazılmış ve sorulara cevap verilmiştir.
Niyazî-i Mısrinin en çok basılan ve okunan eserleri arasındadır.
Niyazî-i Mısrinin bu risalede en dikkat çekici yönü, tasavvufla, Ehl-i Sünnet anlayışını telif etmeye çalışmasıdır.
Risalenin hemen başında, tasavvuf ehlinin bazı sözlerinin halk ve bazı âlimler tarafından yanlış anlaşıldığı ve sonuçta tasavvufçuların sapık mezheblerle aynı değerlendirmelere tabi tutulmalarını önlemek amacıyla bu eserin kaleme alındığı bildirilir ^.

Diğer taraftan Niyazî-i Mısrî, bu risaleyi yazmasının ikinci sebebinin de; tasavvuf erbabının bazı sözlerinin, tasavvuf ehli geçinen bir kısmı cahil insanlar tarafından yanlış anlaşılıp, dalâlete sürüklendiklerini gördüğü için bu risaleyi yazdığını ifade eder .

On yedi soru ve cevaptan oluşan bu küçük risale, ülkemizde bir çok defa yayınlanmış olup, günümüz Türkçesiyle M.Ali Aynî , Ahmet Kabaklı , Nazım Akkoyun , Ubeydullah Küçük tarafından yayınlanmıştır.
Ayrıca risale, İngilizce olarak bir ansiklopedinin "Sufi" maddesinde tamamen alınarak ve yayınlanmıştır .
Eser, 1293 yılında Usûl-ı Tarikat ve Rumûz-ı Hakikat adıyla basılıp, Osmanlı döneminde de en çok okunan tasavvufî eserler arasına girmiştir .