Hit (4595) F-85

Kuranı Kerimin Cem Edilmesi,Kuranın Cemiyle Alakalı Bazı Rivayetler

İlim Dalı : Fıkıh Konusu : Kur'an
Soruyu Soran : Cevaplayan : Önder Nar
Cevaplayanın Mezhebi:
Ekleyen : /2025-10-15 Güncelleyen : /2019-05-18

Soru:  Keçinin ayet yiyerek, kur'an'dan çıkardığı rivayet ediliyor. Bu doğru mu?


el Cevab: Kur’anı kerim son kitap olarak bütün insanlığa gönderilmiştir ve korunması Allah’ın kefaletiyle sabit bir kitaptır.
- Kur’anın cem edilmesi varlığına ve birliğine iman ettiğiniz ve peygamber gönderip kitap indirdiğine iman ettiğiniz yüce Allah’a aittir.
- Kur’an Allah rasulu döneminde ve sonraki dönemlerde hafızlarının ezberlerinde ve yazılı olarak korunmuştur. Keçinin yemesi, kurtçuğun yemesi, yağmurun mürekkebi eritip yazıyı bozması ya da bir sayfanın kaybolmasıyla kaybolmaz.
- Keçinin yemesi bir şey değiştirmez.
-Keçinin yemesini kabul etmek insanı dinden çıkarmaz ama bu sebeple Kur’anın tahrif olduğuna inanmak insanı dinden çıkarır.

İlgili rivayetin tahricini ve kritiğini yazacağım ama öncelikle bu rivayetler hakkında bir hatırlatma yapacağım.

 İslami ilimler okuyanlar bilirler, hadis kaynakları ve tarih siyret kaynaklarında çok sayıda inanç amel ve ahlak değerlerimizle örtüşmeyen ya da örtüşmez görünen rivayetler, tarihi nakiller vardır.
Bunlar, hadis mecmualarında sened ve metinleriyle yer almıştır. Sened ve metin kritiği ilmine vakıf ilim adamlarının ilim dağarcıklarında senedlerde ki kopukluk bilindiğinden ilmi değerleri yeri geldikçe ilim adamlarınca ifade edilmiş ve müslümanlara bir sorun gibi yansımamıştır.
- Oryantalistlerin islami kaynakları incelemeye başlamalarından sonra, kafalarda soru oluşturmak kasdıyla bu tür rivayetlere özel itina edilmiştir.
Selman rüşdi’nin garanik olayını kullanması, çoğu oryantalist ve rahibin peygamberimizin halasının kızı ve evlatlığının eski eşiyle evlenmesini dillerine dolamaları, ifk hadisesinde hz. Aişe hakkında o dönemde konuşulanların özellikle şiiler tarafından hala kendi meclislerinde seslendirilmesi bunlara örnek olabilir.

Ülkemizde ilahiyat fakültelerinde çok sayıda kıymetli ilim talibi ve ilim adamı vardır.  Çizgileri hakkında tereddüdüm yoktur. Müfredattaki oryantalistlerin kitaplarındaki öne sürülen şüpheleri aşamayan da çok sayıda öğrenci ve eğitimci vardır.
Örnek olarak Ankara İlahiyattan başlayan bir recm ayeti ile ilgili hadis eleştirisi vardır.
- Hz Ömer  ra den nakledilen bu rivayetle ilgili yapılan kitap çalışması çoğu ilahiyatlarda sahabenin iktidar hırsına delil olarak kullanılır.
Halbuki temelinde bir hadis rivayetinin kritiği yapılıyor masumane görüntüsündedir.
- Bu risalenin yazarıyla tel ile görüşüp başka bir konuda bu rivayete nasıl bakmamız gerektiğini sorduğumda bana bu rivayet batıldır diye açıkça ifade etmişken bu rivayetin içeriğindeki başka bir cümleyi esas alarak doçentlik tezi almış bir yandan da sahabenin iktidar hırsıyla davranıp halifelik seçiminde ehli beyti bir oldu bittiyle saf dışı bıraktıklarını açık açık söylemiştir.
Aynı rivayeti bir konuda batıl diğer konuda asıl kabul etme çelişkisi ilahiyat fakültesindeki belirli düşünce sahibi insanların işidir.
- Mustafa İslamoğlu da benzer çok sayıda fikrin yumağı kitaplarında ifk hadisesinde ki hz.Ali (ra) ın tavrının hz Aişe’nin daha sonra ona isyan etmesinin sebebi olduğunu yazmıştır. Temelde bu tesbit şii tesbitidir.
Hulasa olarak, 25, 30 a kadar çıkarılabilecek konu ve rivayetler oryantalistlerin islam kaynaklarına yönelttikleri şüphe uyandırmak formatlı olarak tasarlanmış kurgularla gündemdedir.

Bunlardan birisi de Kur’an metinlerinin üzerinde güvenlik ve korunma endişesi uyandırmak amaçlı şüphelerdir.
Keçinin yatağın altındaki Kur’an sayfalarını yemesi, içeriğindeki rivayet;

لَقَدْ أُنْزِلَتْ آيَةُ الرَّجْمِ ، وَرَضَعَاتُ الْكَبِيرِ عَشْرٌ ، فَكَانَتْ فِي وَرَقَةٍ تَحْتَ سَرِيرٍ فِي بَيْتِي ، فَلَمَّا اشْتَكَى رَسُولُ اللهِ صَلَّىى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ تَشَاغَلْنَا بِأَمْرِهِ ، وَدَخَلَتْ دُوَيْبَةٌ لَنَا فَأَكَلَتْهَا

''Recm ayeti ve 10 emzirme ayeti bir kağıtta yazılıydı ve o kağıt benim odamda bir yatağın altındaydı. Peygamber sas in hastalık günlerinde onunla uğraşırken odama giren bir ev hayvanı odama girip onu yedi''[1]
İbn Mace nin rivayeti
فَلَمَّا مَاتَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَتَشَاغَلْنَا بِمَوْتِهِ دَخَلَ دَاجِنٌ 
فَأَكَلَهَا

[2]

- Rivayet metin tenkidi itibariyle çelişkilerle doludur. Efendimiz hastalığı sırasında hz Aişe’nin odasında kalmıştır. O odadayken ve hastayken etrafta bir keçinin dolaşıp  seririn altına uzanıp kağıt yemesi uzak ihtimaldir. Seririn altına Kur’an ayetlerini koyup üstüne yatılması düşünülemez. Hz. Aişe’nin odasının boş kalması da düşünülemez.
Bu konunun (yani 10 emzirmenin) kendisi de şazdır.  Önceleri 10 emzirme ile subut bulan süt kardeşliği şeklindeki ifade de şazdır.


Soru: Bir hadisi şerifte keçinin o hadisi yediği söyleniyor. Bu ne anlama geliyor?

el Cevab:  
-Kur’an yazarak değil ezberle korunmuştur. Yazılan metinler efendimiz tarafından ziyade tedbir amaçlı olarak yazdırılmıştır.
Kıyame 17- 19 ayetlerinde Allah teala Kur’anın cem edilmesi ve ve okunmasını peygamberine tekeffül etmiştir.

لا تُحَرِّكْ بِهِ لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ (16) إِنَّ عَلَيْنَا جَمْعَهُ وَقُرْآنَهُ (17) فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ (18) ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنَا بَيَانَهُ (19

-el hicr 9 da Kur’anı biz indirdik onu biz koruyacağız buyurmuş Kur’anın korunmasını tekeffül etmiştir. 
-Kur’an efendimizin vefaatıyla birlikte hafızlar tarafından okunmuş ve korunmuştur. Yazılı metinler sadece tedbir amaçlı yazılmıştır.
-Kur’anın hz. Osman döneminde cem ve tensiki yapılırken de yine vahiy katipleri ve hafızlar görev yapmış yazılı metinlerden de şahid olarak faydalanılmıştır. 
Bütün mükelleflerin kıyamete kadar bu kitapla mükellef olmaları da bu Kur’anın tahrif olmaktan korunmasıyla mümkün ve caiz olur zaten.
Hz. Aişe den rivayet olunan metin 10 emzirme ile ilgili metindir. Ve mudtarib bir metindir, senedinde çok sayıda zayıf ve vehim sahibi ravi vardır. 
Metni şöyledir. 
''Recm ayeti ve büyüğün 10 emzirme ile emzirilmesi hakkındaki ayetler indi. Ve kayıtları yatağımın altında duruyordu. Efendimizin vefatı esnasında bir ev hayvanı girip onları yedi''   [3]

عن عائشة : نزلت آية الرجم ورضاع الكبير عشرا، ولقد كانت في صحيفة تحت سريري، فلما مات رسول الله صلى الله عليه وسلم وتشاغلنا بموته دخل داجن فأكلها


- Çok sayıda hükmü ve metni nesholunmuş ayet vardır. Muhtemelen bunlardan birisidir. Ve hz. Aişe söz esnasında bu ayetlerin metinlerinden ikisinin metninin orada durduğunu ve o esnada zay olduğunu ifade etmek istemiştir.

Ayetlerin hükmü kaldırılmış olması sebebiyle yakılmak ya da yıkanmak için bekletiliyor olduğu bir sırada keçi tarafından yenilmesini suretiyle yazılı nesnelerin telef olduğunu ifadeden öteye bir mana ifade etmez.
Zira efendimiz son sene Cebrail as ile iki defa Kur’anı mukabele eve hatm etmiş ve bütün ayetlerin son şekillerini sahabenin hafızlarına öğretmiştir. Daha önceki dönemlerde nuzul tertibi ile yazılan Kur’an ayetleri efendimizin son öğrettiği şekilde tevkifi olarak vahiyle yerlerine yerleştirilmişlerdir. 
(Buna göre nuzul sırasına göre Kur’an basmak ya da öğle olması gerektiğini düşünmek büyük günahtır. Efendimizin fiiline muhalefet etmek kasdedilirse küfür olur )
Efendimiz tarafından bir ayetin bu okumalarda sahabeye öğretilmemesi ve Kur’ana yerleştirilmemesi o ayetlerin neshi demektir. 
Recm ayeti rivayeti ve 10 emzirme rivayeti bu çerçevede bakılması gereken rivayetlerdir.

فَتُوُفِّيَ رَسُول اللَّه صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَهُنَّ فِيمَا يُقْرَأ

Şeklinde Müslim’de rivayet edilir.
Müslim’in rivayeti ise emzirme hükmünün asıl delili olan ayetin efendimiz tarafından tefsiri olarak ele alınmış ve imam Şafii tarafından delil kabul edilmiştir. 
Hanefi fukahası ise 5 emzirme rivayetini Kur’anın hükmüne muhalif bulmuş ve merdut kabul etmiştir. 
Efendimiz vefaat ettiği sıralarda Kur’andan okunan ayet olması şeklindeki muhteva ise müşkildir. 
Şafiiler meseleye sünnetle sabit hüküm olması açısından bakıp süt kardeşliğinin subutu için 5 emzirme şartını koştularsa da bu rivayetteki efendimizin vefaatına kadar okunuyordu ifadesini tevil etmişlerdir. 
Bu tevillerden birisi hz. Aişenin bu ayetin nesh olunduğunu daha sonra öğrenmiş olmasıdır. .
Bunun delili Kur’anın cem edilmesi sırasında bu konuda şahitlik yapmaması ve böyle bir girişimde dahi bulunmamasıdır.
Hz. Aişe bu söz Kur’an tahrif edildi kastıyla söylenilmiş olsaydı bunu Kur’anın cemi sırasında da iddia etmesi gerekirdi. O iddia etmediği gibi başka bir sahabi de benzer bir iddiada bulunmamıştır. Hatta Kur’anın sahabe tarafından tahrif olunduğunu iddia eden Şii grubu bile bu tür bir iddia da bulunmamıştır.

 

 


[1] Ahmed b.Hanbel, el Musned, XVIII. H no: 26194
[2] ibn Mace, es Sünen, I.625.
[3] İbn Mace, es Sünen , I.626
 

Otel Tekstili antalya escort sakarya escort mersin escort gaziantep escort diyarbakir escort manisa escort bursa escort kayseri escort tekirdağ escort ankara escort adana escort ad?yaman escort afyon escort> ağrı escort ayd?n escort balıkesir escort çanakkale escort çorum escort denizli escort elaz?? escort erzurum escort eskişehir escort hatay escort istanbul escort izmir escort kocaeli escort konya escort kütahya escort malatya escort mardin escort muğla escort ordu escort samsun escort sivas escort tokat escort trabzon escort urfa escort van escort zonguldak escort batman escort şırnak escort osmaniye escort giresun escort ?sparta escort aksaray escort yozgat escort edirne escort düzce escort kastamonu escort uşak escort niğde escort rize escort amasya escort bolu escort alanya escort buca escort bornova escort izmit escort gebze escort fethiye escort bodrum escort manavgat escort alsancak escort kızılay escort eryaman escort sincan escort çorlu escort adana escort