Soru: Hocam (Nisa Suresi 34-35) ayeti kerime de kadınlar için ‘(eğer yola gelmezlerse) dövün' ifadesi kullanılmış. Bu meal doğru mudur? Ne sebeple olursa olsun dinimiz bir erkeğe eşine el kaldırma hakkı veriyor mu? Gerçekten bu ifade yer alıyor mu?

el Cevab: Allah’ın emirlerine isyan edene uygulanacak cezai yaptırımlar arasında tecrid (dışlamak suretiyle uyarmak), konuşmamak, küsmek, mukataa (hiçbir insani ilişkiye girmemek), nefy (sürgün etmek), darb (caydırıcı dayak ya da belirli sayıda değnekle vurmak), katl (belirli günahlara karşılık idam ve öldürme gibi cezai işlemler vardır. 
Bu cezai yaptırımlar kadınlara da erkeklere de uygulanabilir. 
-Kadının eşine isyan edip dini açıdan itaat etmekle emrolunduğu konularda ona isyan etmesi durumunda ayette belirtilen cezai yaptırımlardan uygun olanı eşi hanımına verebilir. Bunların arasında dövmek yaptırımı da vardır.
Dövmek de yüzden sakınmak, onurunu incitmemek, vucuduna bir zarar vermemek ve sadece kocanın hanımından razı olmadığının izharını kastetmek mutlaka gözetilmelidir. 
Ayetteki emir vucub için değildir. Faydalı olacağı ümidi varsa bu sayılan fiillerle kadının eşine isyan etmesine engel olunmaya çalışılmalıdır.

Mülahaza: Cansu Özdemir Kahraman 
-Onurunu incitmeden dövmek? El kaldırdığı anda zaten incitmiş olmaz mı?

el Cevab: Bu ayette söz konusu olan kadın saliha kadın değildir. Eşine isyan etmekte israr eden ve ondan izinsiz bazı fiilleri işleyen kadındır. 
Ayetteki emir farzlık ifade etmez. Fayda umduğunuzda bu üslubu da kullanın tevcihi yapılmıştır. Bazen cezai yaptırımlar insanların sağduyusunu tekrar kazanmasına vesile olabilmektedir. Şer’i cezalarda da medeni hukukun cezalarında da cezalandırma usulleri bazen onur incitir. Kırar ama insanların bir daha asla yapmayacağım demesine de vesile olduğu çoktur. 
Ayetteki emir bir kadına canı sıkkın diye erkeğin dövmesi yetkisini vermez. Eşine sürekli itaatsizlik ve şer’i ölçülere sürekli muhalefet hali oluşmadan el kaldıran büyük günah işlemiş olur. 
Kadınların namusları ve onurları erkeklere Allah’ın emanetidir. 
Ve ancak Allah’ın emirleri doğrultusunda ve faydası olacaksa bir kadına vurma metoduyla ceza verilmesi caiz olabilir. Başka türlü değil.


Mülahaza: Emine Ayfer
Peki şerri ölçüye muhalefetten kastınız nedir örnek verir misiniz ne durumda “vurmak fayda sağlar!”

el Cevab: İslam hukukunda bazı mahzurlu fiillerin cezası dayak bazılarının sürgün bazılarının hapis bazılarının tazmin etme bazılarının kısas bazılarının da öldürülmedir.
Burada bir sorununuz var mı?

Mülahaza: Emine Ayfer
Allah dövme cezası uygulayın dediğinde siz buna karşı gelir misiniz?

el Cevab: Siz Allah’ın ya da Rasulünün emrettikleri bir şer’i cezalandırmaya öyle şey olmaz der misiniz yoksa itaat ederim mi dersiniz?

Mülahaza: Emine Ayfer
Ben bu mesele için size sadece bir soru sordum!.. Allah Resul’ü veyahut sahabeden eşini döven bir örnek verir misiniz? İslam hukukunda cezaları bireyler vermez bunlar devlet eliyle olur o kısmı sormuyorum ben.
İşte hangi fiillere şer’i cezalandırma ben bir kadın hangi fiili işlerse yapılabilir bunu soruyorum sorum gayet net.

el Cevab: Erkeğe verilen hanımına vurma yetkisi kadının eşine itaat etmekle emrolunduğu konularla alakalıdır.
1- Kadın eşinden izin almadan ya da izni olmadığı halde evden çıkarsa
2- Kadın eşi kendisini ilişki için yatağına çağırır da gelmez isyan ederse
3- Kadın evine eşinin izni olmaksızın erkek ya da kadın ziyaretçi alırsa. Bu ziyaretçiler akraba olsa da durum aynıdır.

Vurma şekli ya da ölçüsü:
-- İtaat etmeyen kadından eşinin razı olmadığını ifade edecek bir üslupla vurmaktır.
-- Bu vurmak fiili kızgınlık sebebiyle olmamalıdır.
-- Kadının onurunu incitmemeli ama eşinin ondan razı olmadığını ona hissettirmelidir.
-- Bedeni in yüz kafa göğüs gibi hassas yerlerine temas etmemelidir.
-- Şiddet içermeyecek şekilde olmalıdır.
(Hadislerdeki vurma ile alakalı ifadelerden vurma fiilinin eşin kendisinden ve fiilinden razı olmadığını hissettirecek bir vurma fiili olduğu anlaşılmaktadır.)

Örnek istemişsiniz,
Sahabenin dövmesiyle ikna olacaksınız. Allah’ın kurandaki "vurun" emrinden veya peygamberimizin bu sayılan hallerdeki itaatsizlikleri oluşursa onlara "vurun" şeklindeki sözlerinden erkeğin dini bir konuda kendisine isyan eden eşine vurma yetkisini itiraf etmeye yanaşmıyorsunuz. İlla da sahabiden birisi eşine vurmuş mu diyorsunuz.
Evet vurmuştur.
-Peygamberimiz eşlerine vurmamıştır.
-Sahabe hanımlarından bazıları eşlerine isyanı adet edinince eşleri tarafından vurulmuşlar onlar da durumu peygamberimizin hanımları vasıtasıyla efendimize iletmişler efendimiz şöyle demiştir.
"Kadınlara vurmayınız. Benim eşlerime gelip kocalarının kendilerine vurmasını şikâyet eden çok sayıda kadın var. Vuranlarınız en hayırlılarınız değildir." Bu sözleri duyan, Hz. Ömer efendimize kadınların neden eşleri tarafından vurulduklarını detaylı olarak bilgilendirince vurma izni veren ayet inmiş ve akabinde de efendimiz ayetteki vurma fiilini şiddetli olmayan vurma (darb gayri muberrih = şiddetli olmayan vurma) olarak açıklamış. Bu andan sonra eşlerine isyan eden Müslüman kadınların dövülme vs. insanlık dışı da olabilen cezalandırılmaları sınırlanmış. Dövme ancak eşine isyan eden kadının bundan caydırılması için meşru kılınmış bir aile reisi yetkisi ve sınırları şiddetli olmayan " olarak çizilmiş bir vurma fiil olarak İslam aile hukukundaki yerini almıştır. Bk.[1]  

  حدثنا أحمد بن أبي خلف وأحمد بن عمرو بن السرح قالا حدثنا سفيان عن الزهري عن عبد الله بن عبد الله قال ابن السرح عبيد الله بن عبد الله عن إياس بن عبد الله بن أبي ذباب قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم لا تضربوا إماء الله فجاء عمر إلى رسول الله صلى الله عليه وسلم فقال ذئرن النساء على أزواجهن فرخص في ضربهن فأطاف بآل رسول الله صلى الله عليه وسلم نساء كثير يشكون أزواجهن فقال النبي صلى الله عليه وسلم لقد طاف بآل محمد نساء كثير يشكون أزواجهن ليس أولئك بخياركم

Meşhur sahabi Zübeyr b Avvam (ra) eşlerinden ikisine "vurmuş"tur. Bunlardan birisi Hz. Ebu Bekir’in kızı Esma’dır. Esma durumu babasına şikayet etmiş ama Hz. Ebubekir bu duruma müdahale etmemiştir.
-Hz. Ömer eşine bir sebeple vurmuştur. Ama sebebini soranlara söylememiştir. Bk.[2] 

İsterseniz size sahabi kocalarından "dayak yiyen" hanımlar hakkında bir çalışma da yapabilirim. (Bu dayak kızgınlık dayağı değil ayette ve hadislerde yeri olan çizgide vurmadır.

İslam fıkhında çok sayıda mahzurlu fiili işleyen kadına ya da erkeğe değnekle vurma cezası vardır.
Hukuk kitaplarında ukubat bölümlerinde ve hadis kitaplarında maasi babalarında çokça örnek bulabilirsiniz.

Not: Müslüman kadının can sıkıntısı sebebiyle dövülmesi veya ona vurulmasından bahsetmiyoruz.
Allah’ın emri olan kocasına itaat etmesi gereken yerlerde bilerek kastederek inadına isyan etmesi ve laf dinlememesinin cezası olarak ona vurulmasından bahsediyoruz.

[1]  Ebu Davud es Sünen H.No: 2146
[2]  İbn Mace, es-sünen H. No: 1986; Ebu Davud, es Sünen, H.No: 2147; el Hakim, el Müstedrek ale’s Sahihayn, H.No: 7422; el Beyhaki, es Sünen el Kübra H. No: 305