Soru: Dinlerarası diyalog olur mu? Yahudiler-Hristiyanlar da İbrahimi din oldukları için cennete girecek diyenlerin durumu ne olur? Ehli sünnet vel cemaat dairesi içerisinde sayılabilirler mi?

el Cevab: Bu konu dini olmasından ziyade siyasi boyutuyla gündemdedir. Siyaset tavır koymadır. Zaman şartlar hitab edilenler ve kasıt hedef siyasi tavrı şekillendirir. Siyasi tavır olarak dinler arası diyalog olur. Yahudi ve hristiyanlarla diyaloga girilebilir. İtikadi değerler bilgilenme ve bilgilendirme ve yanlış anlamaları düzeltme kasdıyla gündem maddesi yapılabilir. Tarih boyu da yapılmıştır.

Ek1; İtikadi açıdan ehli kitab peygamberimizin davetinden önceki dönem itibarıyla peygamberlerinin davetlerine icabet ettilerse iman sahipleri olarak cennete girmeleri söz konusudur. Peygamberimizin gönderilmesinden sonra yalnızca ona iman ettikleri takdirde cennete girerler. Günümüzde peygamberimizin daveti kendilerine ulaşmamış ehli kitap mensuplarından tevhid akidesi üzerine olanların kurtulma ümitleri vardır. Ama Peygamberimizin daveti ulaştığı halde Allah’ı tevhid edenlerden de olsa ona iman etmeyen ehli kitap mensupları kafirdirler. Cennete asla giremezler.

Ek 2; Kuranın Allah kelamı olduğuna inanan bir mümin içeri itibarıyla ondaki bütün içeriğe iman durumundadır. Kurandaki peygamberimizin bütün insanlığa gönderildiğiyle alakalı delilleri burada zikretmiyorum. Ama olayın tasavvuru için iki muhakeme yazacağım. İslam ümmetinden birisi (Kurana ve sünnete inananlardan) Muhammed Allah’ın Rasulü değil derse kafir olur, bu açıktır. Muhammed Allah’ın Rasulü değildir diyene mümindir derse ictimaun nakideyn olur. Yani bir şeye hem iman hem küfür demiş olur. İman edilmesi gerekenlere iman edilmemesine cevaz vermesi boyutuyla da kafir olur. İkinci muhakeme şeytanın küfrünün niteli üzerinde yapılabilir. Şeytan Allah’ı tevhid eden bir akıllı mükellef varlıktır. Allah’ın varlığında ve birliğinde tereddüt de yoktur. Ama kafirdir ve melundur. Küfrünün sebebi Allahın emrine isyan etmesidir. Yani Allah’ı aklıyla ve ruhuyla kavrayan ve tevhid üzere olan bir insan kafir olarak vasf edilemez sözü yanlıştır. Şeytana kafir demeyen de kafirdir. Ehli kitaptan olup muvahhit olan bir insan hz. Muhammed’in daveti ulaştığı halde iman etmese bile cennete girecektir diyen Müslüman da kafirdir.

Ek 3; Teklif, yapılmasında zorluk olan şeyle sorumlu tutmaktır.
Bir insan;
1-Akıl sahibi olup

2- Buluğ çağına ulaşınca
3- Duyu organlarının sağlıklı olması

4- Bir peygamber davetinin kendisine ulaşması

5- Bu daveti değerlendirebileceği kadar bir zamanının olması şartları üzerinde oluşunca mükellef olur.

Ek 4; Din kardeşlerimizden ehli kitap cennete girecek diyenlerin hakkında tekfirden sükut edilmesi de gerekir. Bir insan 3 şart üzerinde oluştuğu zaman bir küfür söz sebebiyle tekfir edilebilir. Birincisi, söylediği sözün küfür olduğunu bilmesi, ikincisi o sözle küfrü kasdetmesi, üçüncüsü o sözü ikrah halinde söylemediğinden emin olunmasıdır. Bu şartların tam anlamıyla oluşup oluşmadığını ancak bir fakih net olarak değerlendirebileceğinden küfür sözü söyleyenlerin hatalarını beyan etmekle yetinmek herkesin sorumluluğu, onların küfre düştüğünü bildirmek ya da ilan etmek fakihlerin görev alanıdır.

Mülahaza: Ayşe Reşad

-Bir de konu açılmışken, "dinler" söylemine bir açıklık getirseniz hocam. Din tek değil midir? İbrahim aleyhisselam'dan beri iman eden herkes Müslüman değil mi? İman cevheri bir değil mi? Din, akide, şeriat bir, değişen sadece asırlara göre şeriatın hükümleri değil mi?.

el Cevab: Allah katında din İslamdır. Bütün peygamberler İslamı tebliğ etmiştir. İmam Ebu Hanife bu manada yerler ve gökler ehlinin dini birdir der. İmanları aynıdır der. Şeriatler de tekamül vardır. Küfür de birdir. Efendimiz el kufrü milletun vahide buyurmuştur.