Soru: Vesveseli olan biri namazı 4 mü 5 mi kıldığını hatırlamaz ve eksik olmasın da fazla olsun diyerek oturmadan tekrar kıyama kalkıp bir rekat daha kılmışsa ve gerçekte toplam 5 rekat olduğu anlaşılırsa bu namaz geçerli midir?

el Cevab: (ve billahit tevfik)

-Yazdığınız bilgilere göre 4 rekatlı bir namaz kılan şahıs 4. rekatı tamamlamadan 5. rekatta namazı nihayetlendirmiş oluyor.

-4. rekatı tamamlamamış, diyorum çünkü son teşehhüde oturmamış. Bu durumda 4 rekatlık bir farz namazı 3 rekatını tam 4. rekatını teşehhüdsüz olarak eksik kılmış olduğundan farz namazı batıl olur. Farz namaz kılıyorsa namazını iade etmesi gerekir .

EK 1; 5.rekata kalkıp onu son secde ile ve teşehhüdle tamamlamış ama sonunda sehv secdesi de yapmamış. Tek rekat nafile olmaz. Orada da ikiye tamamlamadığından nafilesi de eksik olmuştur.

Ek 2; 4 rekatlı bir farz namazı kılıyorken tereddüt edip 5 . rekata kalksaydı secde ye gitmeden önce 5. rekata kalkmış olduğu zannı galip olsaydı hemen oturup teşehhüdden sonra sehiv secdesi yapsaydı farz namazı sahih olurdu.

Ek 3; Bu anlatılan tarzda durumda olan bir insan 4. rekatta tahiyyata oturduktan sonra kalkıp 5. rekatte sehiv secdesi yapmadan namazı 5 rekatte bıraksa İmam Şafii’nin mezhebine göre farz namazı sahih olur.

Ek 4; Hanefi mezhebine göre olan fetva için bkz. [1]

Ek 5; Hanefilere göre namazın batıl olma vechi

-4 rekatlı bir farz namazı 3 rekatı tam kılmış oluyorsunuz. 4. rekatte rukn olan son oturuşu yapmıyorsunuz. Namaz 4 rekat kılınmadığı için batıl oluyor.

-4 rekatlı bir namazda 5. rekata kalktığınızda namazı nafileye çevirmiş olursunuz. Çünkü 4 rekatın üzerinde bir farz namaz yoktur. Ama 5 rekatlı nafile namaz olmaz. Namazlardaki rekatlar iki iki fazlalaştırılır.

Siz bunu da bozuyor ve 4 ya da 6 kılacakken 5 kılıyorsunuz.

-İlk üç rekatını tam kılıp 4. rekatını tamamlamadığınız bir namaz varken, 5. rekata kalkararak tamamlanmamış 4 rekatlı farz namaza nafile bir namazı birleştiriyorsunuz ama onu da tam kılmıyor yarım bırakıyorsunuz.

Hanefilerin fetvalarının detayı budur.

Ek 6; İmam Şafii’nin fetvasının açısı da fıkha değil hadise dayanmaktadır. 4 rekatlı bir namazda efendimiz sehv ile 5 rekat kılmış ama namazı iade etmemiştir. Rivayetine dayanarak İmam Şafii namazı sahihtir fetvası vermiştir.

Ek 7; Bizim bu fetvaya cevabımız şudur.

Efendimizin namazlarında rekatları karıştıranlara tavsiyesi vardır. Bir mi yoksa iki mi kıldığında tereddüt edenler 1 kılmış gibi davransın ama ihtiyatı elden bırakmayıp her rekatta teşehhüde dursun. 2 mi üç mü kıldığında tereddüt edenler 2 kılmış gibi davransın... 3 mü 4 mü kıldığında tereddüt edenler 3 kılmış gibi davransın 4 mü beş mi kıldığında tereddüt edenler 4 kılmış gibi davransın...

ابن ماجه : إذا شك أحدكم في الثنتين والواحدة فليجعلها واحدة ، وإذا شك في الثنتين والثلاث فليجعلها ثنتين وإذا شك في الثلاث والأربع فليجعلها ثلاثا ثم ليتم ما بقي من صلاته حتى تكون الوهم في الزيادة ثم يسجد سجدتين وهو جالس قبل أن يسلم وأخرجه الحاكم في المستدرك ولفظه فإن الزيادة خير من النقصان .

Yukarıda sorulan soruda 4. rekatta oturup teşehhütten sonra 5. rekata kalksaydı farz namaz tamam olmuş olacak, nafile yarım kalacaktı ve İmam Şafii’nin fetvasının doğruluk vechi olacaktı.

Ama bu durumda onun bu fetvası hadisteki gerçekleşen durumla örtüşmediğinden bizim fetvamızın yanlışlığına delil olamaz. Onun fetvasının sünnetten delili vardır da denilemez.