Soru Sahibi: Ibrahim Polat
1- Soru: Arkadaşım 6 yıl önce 2 maaşını borç vermiş şimdi bu parayı (6 yıl sonra) nasıl almalıyım? Diye sorar ve cevap arar, (6 yıl önceki maaş mı yoksa günümüzün 2 maaşı mı alsam) der. (18 Aralık 2015)

el Cevab: Verdiği gibi verdiği şartlarda geri alır.
Şartlar arasında İslam fıkhı değerlerine muhalif şartlar varsa onlar hükümsüz kalır. 
Şart yoksa ama makul süre denilmişse bilir kişi onayıyla makul tazminat cezasını ayrıca talep edebilir.

Mülahaza: Ibrahim Polat
Diğer kaynaklarda aynı şekilde yazıyor,Konunun cevabı ve çözümü anlaşılmamakta, yinede Allah razı olsun...

el Cevab: Hukuki neticesi ve sorumluluğu olan bir konuda mutlaka taraflar varsa belgeler şartname ve şahitler dinlenilmesi gerekir. 
Yazdıklarımız bilgilendirme amaçlıdır. Üzerine hüküm bina edilmemelidir. 
-Yazdığınız çerçevede verdiği parayı geri alır. Başka birşey talep etmez. Borç veren borç alana iyilik etmiştir. Borçlu borcunu en nihayetinde ödemiştir, helalleşmelidirler. 

-6 yıl önce örneğin zaman şartı koşulmuş ta zaman borcu verenin rızası olmadan aşılmışsa ana para ödemesi yapılır ve borcu veren tazminat ister ve tazminat belirlenir. Tazminat bilirkişi tarafından böyle bir parayla para sahibinin uğradığı mali zarar kriterine göre hesaplanır. 
-Her iki taraf ta mağduriyeti gidermek ve tazminat miktarı konusunda günümüzdeki maaş miktarından eksik kalan miktar konusunda anlaşırsa ana para ya ek olarak tazminat miktarı yeni maaştaki artış miktarı kadar tespit edilir ve bu ceza olarak borçludan tahsil edilip borç verene verilir.
-Tazminat miktarını tespitte temel ihtiyaç maddelerindeki ortalama fiyat artışı miktarı da dikkate alınabilir.

Soru Sahibi: Mehmet Enis Taş
2- Soru: Düşük model bir arabayı borç verip bir sene sonra onun yerine 1-2 model daha yükseği alınabilir mi?

el Cevab: Borç vermeyin kiralayın kirası karşılığı arabayı istediğiniz şartlarda 2 sene sonra isteyin caiz olur.
 

Soru Sahibi: Esma Şentürk Ördek
3- Soru: Sayın Hocam, açık parfüm satışı yapıyoruz. Şu an sermaye sıkıntımız olduğundan mal alımı için paraya ihtiyacımız var. Bir arkadaşım da parasını banka faizine yatırmış. O arkadaşıma şunu söyledim. Bankadaki parandan örneğin 1000 TL bana ver, o miktarla ticaret yapayım, satıştan kazandığım karı yarı yarıya paylaşalım, haramdan da kurtul dedim. O da kabul etti. Ancak onun bankaya faiz geliri için yatırıp bana vermek üzere çektiği parayı bana gönderdiğinde bu paraya daha önce faiz bulaşmış olacağından benim açımdan vebal var mıdır? O paradan benim kazancım helal midir? Bu soruyu eşimin üyeliği üzerinden yazıyorum,acil cevabınızı bekliyorum.( 4 Eylül 2014)

el Cevab: 
Arkadaşınızın size borç para vermesi ve o parayla ticaret yapıp karını onunla bölüşmeniz caizdir. 
Paranın haram para olduğunu biliyorsanız ancak zaruret çerçevesinde zaruret bitimine kadar onu kullanabilirsiniz. 
Para helal para ise zaten sorun yoktur.
-Kar zarar ortaklığı yapacaksanız onun fıkhıyla alakalı önceden bir ilim adamına başvurmalı ya da en azından konu hakkındaki kültürünüzü görgünüzü oluşturmalısınız.
 

Soru Sahibi: Esra Enes
4- Soru:
1) Yıllar önce alınmış olan para borcu var ve bu kişi hiçbir şekilde yakını ya da kendisi bulunamıyor. Bu borç nasıl ve nereye ödenmeli?
2) Yıllar önce TL ve Dolar alınan borç bugün nasıl bir hesaplanma şeklinde ödenmeli ?

el Cevab: 
-Bu borcu sahibine ulaştırma konusunda kusur size aitse ömür boyu bu borcu ödemeye hazır durun. Bu borç miktarıyla ihtiyaç sahiplerine borç verip darda kalanlara genişlik vermeye çalışın. Bunu ömrünüz boyu yapın.
-Borcun sahibini veya varisini bulmak için Allah’tan niyazda bulunun.
-En son çare borcun sahibinin adına para yatiyorsa salih bir amele bu parayı yatırın. Onun adına hac edilmesine yetecekse bu parayı bedel hacc yapılması için vasiyet ederek Ahirete intikal edin.
İki tarafı olan husumetlerde iki tarafı da fetva verecek şahsın dinlemesinde fayda vardır.
Borç ödenir, alacaklı razı değilse bilirkişi tazminat belirler.
-Borç alma şartları varsa uyulur. Yoksa islam fıkhındaki genel hükümler tatbik edilir.
-Yaşadıkları beldenin adetleri de dikkate alınır.
- Ödenecek hak sahibi bulunamayan borç ile ilgili ayrıca yazacağım.